Қарағанды облысының әкімі Жеңіс Күні қарсаңында ардагерлермен кездесті

Облыс әкімімен кездесудің құрметті қонақтары арасында Ұлы Отан соғысының ардагерлері, Ленинград блокадасы, ардагерлер мен тыл еңбеккерлері, Қарағанды облысының түкпір-түкпірінен келген еңбек ардагерлері болды.

Ұлы Отан соғысының қатысушысы Анна Котова - 101 жаста, ол Воронеж облысында дүниеге келген, ал 18 жасар қыз екінші Украина майданының 65-ші эвакуациялық ауруханасына жіберілген. Медбике ретінде ол 1943 жылдың 13 мамырынан 1945 жылдың 9 мамырына дейін соғысқа қатысып, соғыстан кейін 1977 жылы еңбек сіңірген демалысына шыққанға дейін ауданның денсаулық сақтау мекемесінде жұмыс істеді. Ардагер Осакаровкада, ал оның туыстары Германияда тұрады. Анна Котова көптеген жауынгерлік наградаларға ие: бұл екінші дәрежелі Отан соғысы Ордені, "Германияны жеңгені үшін", "Украинаны фашистік басқыншылардан азат еткеніне 60 жыл", "санитарлық қызметтің үздігі" медальдары, сондай-ақ мерейтойлық медальдар. Алайда, жылы медбикелер, Анна Котова бөлісті, ол бірден қабылданбады: олар есікті бірнеше рет көрсетті.

"Соғыс кезінде жаралыларды шексіз қабылдады, емдеді, емдеді. Медбике болғанға дейін мен әскери комиссариатта бірнеше рет болдым. Мен әлі оқығаным есімде-соғыс басталды, Мен мектепті тастадым... Бізде алты айлық медициналық курстар ашылды-олар өтті. Досым менімен бірге бұл курстарға барды, бірақ ол оларды бітірмеді: ата – аналарына рұқсат етілмеді-егер ол бітірсе, олар оны майданға апарады дейді. Мен курстарды аяқтау туралы құжаттарды ала алмадым: біздің мектеп бомбаланды. Бірақ мен әскери комиссариатқа келемін - көптеген балалар, барлық әскерге шақырылушылар, олардан әскери комитеттің Кабинеті туралы сұраймын. Мен жақындадым, қағып алдым-әскери адам маған қатаң қарады, басынан аяғына дейін қарап, Мен не келдім деп сұрады. Көрдіңіз бе, дейді, есіктер? Кет, деді. Ал мен келесі күні келуге бел будым", - деді Анна Котова.

Ол екінші күні әскери комиссариатқа оралды-бірақ содан кейін де қуылды.

"Мен оларға үшінші рет келдім. Мен кіріп, әскери дәрігермен кездесемін. Үшінші рет олар мені қуып жібере алмады: олар қағаз бен қалам берді, рецепт жазуды ұсынды. Мен олардың төрт-бесеуін жаздым-олар алды. Біз Жеңісті Венгрияда кездестірдік-біздің бөлігіміз сол жерде орналасқан. Олар қатты қуанды-біз үйге барамыз деп ойладық. Алайда бізді бір жылдан кейін ғана демобилизациялады, мен 1946 жылы ғана үйге келдім, тағы бір жылдан кейін Осакаровка ауылында тұра бастадым", — деді Анна Котова.

Тыл еңбеккері Виктор Абраменков алты жасында соғыс тапты. Ол Смоленск маңында өсті, ондаевые басталды. Кейде, деп бөлісті ол әлі күнге дейін ешнәрсемен шатастырмайтын бомбаның қатты сықырлағанын армандайды.

"Менің көз алдымда ауылдық кеңестің төрағасы мен партия ұйымының хатшысы дарға асылғаны есімде... Ол үшін олар біздің бүкіл ауылымызды айдап әкетті. Жақын жерде ормандар болды, ал жау партизандары біздің ауылдың басшысына сиыр немесе Гобиді азық — түлікке бөлу туралы бұйрық берді. Ол бұл команданы орындамады-оның үйі өртенді. Ол кезде менің ағам 15 жаста еді, ол өртті сөндіруге көмектесті. Жақын жерде жылқылары бар сарай болды – Жануарлар үрейленіп, босатылды..."- деді Қарағандыда 70 жылдан астам тұрып жатқан Виктор Абраменков.

Сонымен бірге жау тарапының арасында адамдар да болды. Тыл еңбеккері 1942 жылдың жазын есіне алды: ол жеті жаста, аулада шілде, бақшада, бақшадан қияр жейді. Сонымен қатар, жау көлігі офицермен бірге рульде өтіп бара жатыр.

"Естимін, келіссөздер жүргізілуде. Мен олардың қияр алғысы келетінін түсіндім. Мен оларды екі – үш рет жұлып алдым – балалардың қолына қанша сәйкес келеді-мен бердім. Менің ойымша, ол маған қол бұлғап, қаруының пышағына бір нәрсе созады. Бұл бір уыс кәмпит екені белгілі болды: мүмкін олар дүкенді тонап кеткен шығар, ал кәмпиттер ыстықтан бір-біріне жабысып қалған шығар. Олар мені олармен емдеді – есімде, шанышқыға шамамен бір килограмм сыйды", — деп бөлісті Виктор Абраменков.

Жеңіс күнін оның отбасы көз жасымен қарсы алды. Әкесінің атасының бес ұлы мен қызы болған. 1943 жылы үш жерлеу, 1945 жылдың басында тағы үшеуі келді... Виктор Абраменковтың айтуынша, әжелер екінші жерлеуден бір аптадан кейін, ал тағы бір айдан кейін аталар болған жоқ.

Жиналғандарды қарсы ала отырып, жетекші кездесулер: соғыс жылдарында республикамыздан 1 миллион 200 мыңнан астам адам майданға шақырылды. Қарағанды өңірінен 60 мың шақырылды-оның 25 мыңы үйге оралмады. Тек Қарағанды облысынан 34 жауынгер Кеңес Одағының Батыры атағына ие болды, 13 жауынгер Даңқ орденінің толық кавалері атанды, мыңдаған жауынгерлер ордендермен және медальдармен марапатталды. Бүгінде Қарағанды облысында 8 соғысқа қатысушы, 2 634 тыл еңбеккері, 116 жесір мен қайтыс болған ардагерлердің әйелі, 29 концлагерь тұтқындары мен 10 Ленинград қоршауында тұр.

Ардагерлерді құттықтай отырып, өңір басшысы Ермағанбет Бөлекпаев оларға, туыстары мен жақындарына зор денсаулық, ұзақ ғұмыр, бақыт пен амандық тіледі.

"Биылғы жыл ерекше – Жеңістің 80 жылдығы. Біздің облысымызда естелік іс-шаралар, концерттер, ардагерлермен кездесулер ,ества сабақтары өтеді. Біз 100 жылдық мерейтойын атап өткен Қали Аманбаев, Камали Дүйсембеков, Григорий Степенко және Мария Шинкевич сияқты кейіпкерлерімізді құрметтейміз. Олардың тағдыры - тірі оқиға, парызға адалдық пен Отанға деген сүйіспеншіліктің символы. Бүгін бізбен бірге қалалар мен аудандардың ардагерлер ұйымдарының төрағалары. Сіз өткен Мен болашақ арасындағы көпірсіз, дәстүрлерді сақтайсыз, бір-біріңізді қолдайсыз, жастарды тәрбиелейсіз. Бұл үшін сізге төмен тағзым!"- деп атап өтті Қарағанды облысының әкімі ардагерлерге мерейтойлық медальдар табыс етті.

Құрметті жастағы қонақтар үшін салтанатты кездесуде қарағандылық "Мерей" триосы әртістері, солистер Жаңасыл Елубаев, Динара Тунгышпаева, Саят Әбдіғали, Райымбек Сатыбалды, Айнұр Сұлтанова, "Әсел" балалар вокалдық тобы, "Қуаныш" хореографиялық ансамблі, гуманитарлық колледж хоры, Академиялық музыкалық комедия театрының және концерттік театрдың әртістері өнер көрсетті Қ. Байжанов атындағы бірлестіктер, сондай-ақ Н. Әбдіров атындағы № 58 орта мектептің оқушылары.

Автордың суреті
Жангелді Әбдіғалымовтың Суреті