Қазақстанға экологиялық апат болжануда

Жердің деградациясы сыни ауқымға жетті. Қазақстандағы топырақтың 100% - ға жуығы таусылды, осындай мәлімдемемен Парламент Сенатының депутаты Зәкіржан Күзиев сөз сөйледі. Оның айтуынша, 90 миллион гектар жер эрозияға ұшыраған немесе эрозияға ұшыраған жерлер. Сарапшылардың пікірінше, мәселені шұғыл шешу керек, өйткені жердің құнарлы қабаты толығымен жойылғанға дейін шамамен 2-3 ондаған жыл қалды.

"Сіздер білесіздер, бүгінде Қазақстанда жердің 100% - ы белгілі бір салада тозған. Сенат топырақты сақтау туралы заңға бастамашы болды. Бұл заң бүгін қорытынды алды, біз Үкіметтен алдық, алдық, жұмыс тобы болды. Бұл тұрғыда біз Қазақстан ФАО - дан консультация түрінде үлкен жұмыс алдық", - дейді ҚР Парламенті Сенатының депутаты Закиржан Кузиев.

Соңғы мәліметтер бойынша, елдегі жердің 75% - ы таусылған. Құрамында қарашірік мөлшері аз егістік топырақтың үлесі - органикалық заттар, шамамен 63% жетеді. Мұның себебі, сарапшылардың пікірінше, дақылдарды өсіру кезінде ауыспалы егістің дұрыс емес технологиясы. Сондай-ақ, фермерлер органикалық және минералды тыңайтқыштарды пайдаланбайды, дейді мамандар. Осыған байланысты біздің экономика жыл сайын екі жарым миллиард долларға жуық шығынға ұшырайды.

"Жердің сарқылуына адами фактор да, табиғи апаттар да әсер етеді, былтырғы су тасқыны сияқты, су өткен кезде ол жерді шайып кетеді. жоғарғы қабат, жердің құнарлы қабаты. Бұл су эрозиясы. Қатты жел болған кезде бұл жел эрозиясы. Тағы да, құнарлы қабат та сөніп қалады", - деді Қазақстан фермерлер қауымдастығы басқарма төрағасының орынбасары Акпар Мәуленов.

Ауыл шаруашылығы министрлігі ФАО ұйымының қолдауымен жердің деградациясы мәселесін шешуді жоспарлап отыр. Бірлескен бағдарлама аясында ауыл шаруашылығы саласында екі жоба бекітілді. Жоспарды жүзеге асыру үшін жыл сайын кем дегенде 2 миллион доллар бөлу туралы шешім қабылданды. Егінді жақсарту, Бүлінген жерлерді қалпына келтіру және ауыл шаруашылығындағы басқа да маңызды мәселелерді шешу.

"Жердің деградациясы жердің құнарлылығын жақсарту үшін барлық Агротехнологиялық шараларды орындау үшін ауыспалы егісті сақтау үшін топырақпен жақсы жұмыс істеуді қамтамасыз етеді. Болашақта ол көп нәтиже беруі үшін, біз ұзақ мерзімді перспективада берілген жерді пайдалана аламыз. Міне, біздің негізгі міндеттеріміз", - деді ҚР Ауыл шаруашылығы вице-министрі Ермек Кенжеханұлы.

Сарапшылар атап өткендей, тозған жерлерді қалпына келтіру үшін ауыл шаруашылығы жерлерін пайдалануды бақылауды күшейту, заманауи агротехнологияларды енгізу және топырақты қалпына келтіру бойынша мемлекеттік бағдарлама әзірлеу қажет. Бұл қадамдарсыз Қазақстан Азық-түлік дағдарысы мен экологиялық апатқа тап болу қаупі бар. Өйткені, құнарлы топыраққа қажетті қарашірікті қалпына келтіру үшін 500 жылға жуық уақыт кетеді.