Неліктен қазақстандықтардың әл-ауқатының нақты деңгейі ресми статистикаға ілесе алмайды?

Фото: бейнеден кадр

27 Тамыз, 202519:03

31 канал

Қазақстандықтардың алпыс бір пайызының жинақ жасауға мүмкіндігі жоқ. Ал әлі де ақша жинай алатындардың арасында шілдеде 70 пайызға жуығы тиынды да кейінге қалдыра алмады. Мұндай нәтижелерді Ұлттық банк жүргізген сауалнама көрсетті. Бұл ретте, Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша, елде ЖІӨ мен өндіріс көлемі өсуде. Неліктен қазақстандықтардың әл-ауқатының нақты деңгейі ресми статистикаға ілесе алмайды және бұл туралы не істеу керек? 31 арнаның тілшісі сарапшылармен сөйлесті.

Ұлттық Банктің сауалнамасына сәйкес, қазақстандықтар ресми статистиканың оптимизмімен бөліспейді. Сауалнамаға қатысқандардың шамамен үштен бірі олардың материалдық жағдайы нашарлады деп санайды. Өткен жылдың желтоқсан айында 22% жауап берді. Қаржы талдаушысы Арман Бейсембаевтың айтуынша, ел экономикасында түбегейлі бетбұрыс 2013 жылы болған.

Тақырып бойынша сілтемелер25 ТамызҚыркүйектен бастап Қазақстанда карталарға аударымдарды тексеру басталады

АРМАН БЕЙСЕМБАЕВ, қаржы талдаушысы:

- Біз осы уақытқа дейін өмір сүруді жалғастыратын шикізат моделі сол кезде де таусылды. Содан бері біз өмір сүру деңгейіне үздіксіз түсіп келеміз. Бір жерде, бәлкім, соңғы бес жыл ішінде біз біртіндеп қалпына келе бастадық, тек қазір, өткен жылы, тіпті биыл да біз 2013 жылғы деңгейге жеттік.

Экономиканың Қазақстандықтардың әмияндарында емес, макро цифрларда өсуінің бірнеше себептері бар, деп түсіндіреді сарапшылар. Біріншісі-ЖІӨ-нің өсуі халық табысының өсуіне тең емес. Негізгі өсім ірі компаниялар мен шикізат салалары есебінен қалыптасады. Дәл сол жерде пайда шоғырланады және жалақыны көтеру немесе жұмыс орындарын кеңейту түрінде адамдарға жетпейді.

Талғат ИГЛИКОВ, қаржыгер:

- Инфляция мен девальвация кірісті құнсыздандырады. Ресми түрде жалақы өсуі мүмкін, бірақ бағаның өсуі — әсіресе азық — түлік, тұрғын үй және коммуналдық қызметтер-бұл әсерді жейді. Статистика дамуды тіркейтін аймақтар мен салалар бар, бірақ көптеген адамдар үшін бұл Даму есепте Сан болып қала береді.

Елдегі шағын және орта бизнес баяу дамып келеді және шикізат секторы сияқты қолдау таппайды. Импортқа тәуелділік әл-ауқаттың өсуіне де ықпал етпейді, дейді экономист Бауыржан Ысқақов.

БАУЫРЖАН Ысқақов, экономист:

- Қазақстан азық-түліктен техникаға дейін көп импорттайды. Бұл біздің үлкен минусымыз. Әлемдік бағаның құнсыздануы мен өсуімен халық ел ішінде көбірек тауар өндірсе де, қымбаттайды.

Кірістердің өсуін ынталандыру үшін шағын және орта бизнесті дамыту, сапалы жұмыс орындарын құру, теңгені нығайту және салықтар мен кірістерді әділ бөлу тетіктерін енгізу қажет, дейді сарапшылар.