Оқиғалар лентасы
- "Құпия Аяз Атадан" Миллион: қазақстандықтарға алаяқтардың жаңа схемасы туралы ескертіледі
- Геннадий Головкин ғасырдың ең ұлы боксшыларының рейтингіне енгізілген
- 2026 жылдан бастап қант диабетін емдеу МӘМС-ке кіреді: нені білу керек
- 290 мыңнан астам қазақстандық атаулы әлеуметтік көмек алды
- Қазақстанда салық берешегін мәжбүрлеп өндіріп алу тәсілдері өзгеруде
- "Бәрін болжау мүмкін емес". Экология министрі кәсіпорындарды жоспардан тыс тексеру қажеттілігін түсіндірді
- Салықтар мен төлемдердің мерзімі 24 және 25 желтоқсанда аяқталады
- Стационарларды жаңарту: 2026 жылдан бастап Қазақстанда 48 бейінді бөлімше құрылады
- Байқоңырды Қарағандыдан шықпай-ақ көруге болады: қала тұрғындары виртуалды экскурсияға шақырылады
- Қарағанды облысында қошқарларды ұрлады деген күдікті ұсталды
- Қазақстанда мемлекеттік борышты басқару жөніндегі кеңес құрылды
- Бағдат Мусин Қазақстанда нейрочиптерді енгізу мүмкіндігі туралы мәлімдеді
- Зергерлік бұйымдардан зімбірге дейін: Қарағанды галереясында Рождество жәрмеңкесі өтеді
- Демалыс күндері мереке күндері және түнде жұмыс қалай төленуі керек
- Қарағанды облысында жоғалған ер адам өмір белгілері жоқ көліктен табылды
- Қазақстанда сұйытылған газдың көтерме бағасы сақталды
- Қазақстан өмір сүру ұзақтығы мен өлім жітімді төмендету бойынша көшбасшы болды
- Полицейлер Қарағанды облысында велосипед ұрлығын ашты
- Бай қазақстандықтар үшін салық салудың өзге тәртібі енгізіледі
- Қарағандыда алғаш рет баланың есту қабілетін қалпына келтіру бойынша күрделі операция жасалды
- Табыс жеткіліксіз болған кезде: Қазақстанда АӘК кімге тағайындалады
- Сараниде сарбаздар ант қабылдады
- Спектакльдер мен концерттер: Қарағанды мен Теміртауда жаңа жыл қарсаңында қайда бару керек
- Үйлену күні қызының анасын өлтірген қарағандылыққа үкім жеңілдетілді
- "Ең бастысы, адал еңбек ету және адамдарға көмектесу", - деп бөлісті Қарағанды облысының құрметті ардагері соғыстан кейінгі балалық шақ туралы естеліктерімен
- Қарағанды облысында жоғалған адамды іздеу жалғасуда
- Қазақстандық оқушылар қысқы демалыста 10 күн демалады
- Қатесіз жарнама: Қарағандыда әлеуметтік жобаның қорытындысы шығарылды
- 2026 жылдан бастап көлік құралдары салығы мен жер салығы бойынша негізгі өзгерістер
- Қазпошта мен серіктестер Қарағанды облысында логистикалық жобаларды іске қосады
- Бүгін қандай мереке: 23 желтоқсан
- Қатты суық және қар жауады: қазақстандықтарға суық шабуыл туралы ескертілді
- Қазақстаннан ІҚМ мяса әкетуге квоталарды тағы жарты жылға ұзарту жоспарлануда
- Қазақстандық компаниялар дәстүрлі жаңа жылдық корпорациялардан бас тартады
- Жүргізуші куәлігін мерзімінен бұрын ауыстыру қажеттілігі туралы қауесет Қазақстан ІІМ-де түсіндірілді
- ІІМ ЕСКЕРТЕДІ: автомобильдер мен жүктерді тасымалдау кезінде алаяқтардың құрбаны болмау
- Қаңтардағы ҰБТ ға өтінімдерді қабылдау Қазақстанда 22 желтоқсанда басталады
- Қарағандылықтар жолдарды қысқы тазалау сапасына шағымданады
- "Паспорттың күші": Қазақстанның визит карточкасы 2025 жылы өз позициясын нығайтты
- Талды-Қарқаралы жолын жөндеу 2026 жылы аяқталады
- Шахтинск қаласындағы қалалық жаңартулар: 2025 жылы не істелді
- Қазақстанда жаппай сырқаттану бойынша аурухана енгізілуде, ол туралы айту әдеттегідей емес
- Қарағандыда жаңа жол камералары іске қосылады
- Қазақстанда өңдеуші өнеркәсіп өсімінің жол картасы әзірленеді
- Қаланың алғашқы суретшілерінің жұмыстары Қарағандыда қойылған
- Қарағандыда еркін Мұсабектің жаңа кітабының тұсаукесері өтті
- Қазақстанда докторантураның кейбір мамандықтарына түсу оңайлатылды
- Қарағанды орталық саябағы жаңа жылға безендірілген. Фоторепортаж
- "ЛГБТ үгіт-насихатына" мазмұнды келіп түскен мәлімдемелерден кейін ғана тексеретін болады-Мәдениет министрлігі
- Теміртаудағы Жаңа жыл: мереке қарсаңында қала тұрғындарын қандай іс-шаралар күтіп тұр
- Қарқаралы стадионын күрделі жөндеу 2026 жылы аяқталады
- Қарағандылық өрт сөндірушілер өрт кезінде әйелді құтқарды
- ІІМ: пиротехникалық бұйымдарды заңсыз пайдаланудың 90 фактісі анықталды
- Қарағанды облысының колледждерінде тағы бес жаңа мамандық ашылады
- Қарағандыда поэзия-терапия кеші өтті
- Қарағандыда жыл сайынғы ayaz қысқы фестивалі өтті
- Балқаштағы медициналық мекемелерді салуға және жаңғыртуға 7,5 млрд теңге бағытталды
- Қарағанды облысында "Жас сақшы" полиция сыныбы ашылды
- Олимпиадалық көңіл-күй және жарық қондырғылары: Қарағанды жаңа жылға қалай дайындалуда
- Қарағанды облысында құрғақ бие мен түйе сүтінің жаңа өндірісі басталды
- Энергетика күні Қазақстанда атап өтіледі
- Қарағанды облысында энергетиктерді кәсіби мерекелерімен құттықтады
- Эфедронды 19 жастағы қарағандылықтан полицейлер тәркілеген
- Қарағандылық оқушылар информатика пәнінен XVII Еуразиялық олимпиадада барлық жетістіктер медалін жеңіп алды
- Бүгін қандай мереке: 22 желтоқсан
- Қазақстандық мұражайларды қорғау қаншалықты сенімді
- 118 миллиард жұмыссыз қазақстандықтарға таратылды. Төлемді қалай алуға болады
- Смартфондардың бағасы 2026 жылы AI дамуының өсуіне байланысты көтерілуі мүмкін
- Қазақстанда мұнай экспорты бойынша жоспарлар мерзімінен бұрын орындалды
- 20 жылда жеткіліктілік шегін еңсерген қазақстандықтар есептелді
- Неліктен Қазақстанда тегін жер учаскелері баяу беріледі
- Қазақстанның қай аймағында көлік аз
- Қазақстанның 15 облысында жүкті әйелдерге арналған пансионаттар ашылды, онда 3000 әйел көмек алды
- Екі жылда Қазақстан ауылдарында 600-ден астам медициналық нысан салынды
- Студент-ветеринарлар Қазақстанда стипендияны ұлғайтқысы келеді
- Қазақстандық боксшылар WBC титулдық жекпе-жегіне тезірек шығады
- Қазақстанда аяқ киімді таңбалау ережелері өзгерді
- Қазақстанда жануарлар аурулары ошақтарының саны айтарлықтай төмендеді
- 25,3 млн операция: қазақстандық карталарды елден тыс пайдалану рекордты жаңартты
- ЖЭО орташа жалақысы 450 мың теңгеге дейін өсті
- Жануарлардан адамға инфекция: Қазақстандағы жағдай қандай
- Қазақстан қалаларында қызыл және қара уылдырық қанша тұрады
- Қазақстанда ветеринариялық құжаттарды қолдан жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілік енгізілгісі келеді
- Қазақстандағы ауыл ветеринарларының жалақысы 400 мың теңгеден асады-АШМ
Сауалнама
- 1. Оң. Олар жақсы ұйықтай бастады.(349)
- 2. Теріс. Мен бірдей жұмыс көлемін нашар басқарамын. Қыста мен күнді әрең көрдім.(2282)
- 3. Мен айырмашылықты мүлдем байқамадым.(75)
Растения в Казахстане научили противостоять вирусам и стрессам
Фото: ЕНУ Биотехнологи Евразийского национального университета впервые в Казахстане используют технологию геномного редактирования CRISPR/Cas13 для защиты растений от вирусов. Инновационное решение ученых вуза позволило повысить иммунитет сельскохозяйственных культур, их устойчивость к болезням и стрессам, передает ИА «NewTimes.kz».
Биотехнологи применяют систему CRISPR/Cas13 и повышают ее активность с помощью белка. Инновационное решение ученых вуза решает проблему доставки экзогенных нуклеиновых кислот в живой организм.
«CRISPR/Cas — это технология редактирования генов, которую применяют и к растениям во всем мире. Мы впервые в Казахстане используем CRISPR/Cas13-систему, которая направлена не на ДНК, а на РНК последовательности на семейство томбусвирусов. Все вирусы, которые заражают живые организмы, в основном на 95% состоят из РНК генома. Мы не используем CRISPR/Cas 9 или 12, которые нацелены на ДНК, потому что вирусы быстро эволюционируют и научились противостоять этим системам», — пояснила постдокторант ЕНУ Нургуль Иксат.
Ученые планируют провести исследования над другими семействами вирусов, а также получить растения с длительным эффектом устойчивости к вирусам.
Методика может быть применена в области вирусологии растений, биологии, биотехнологии растений. Ее можно использовать на все виды пасленовых — томаты, баклажаны и другие.
Как объясняет ученый, у каждого организма есть защитный механизм и при попадании чужеродных нуклеиновых кислот клеточный иммунитет всегда старается подавить их распространение. Эта проблема решается с помощью P19-белка, и в результате повышается не только эффективность CRISPR-системы, но и появляется возможность получить семена, устойчивые к вирусу.
«Мы сможем вывести семена, обладающие устойчивостью к вирусным заболеваниям. Также на основе данной методики в полевых условиях есть возможность за полчаса провести тест на определение болезни растений. Когда к нам в страну привозят разные семена, они проверяются дорогостоящими методами, такими как NGS. Экспресс-тесты помогут проверить это быстрее и решить, ввозить семенной материал в страну или нет. Если мы получим у себя в стране новые семена с устойчивостью к вирусным заболеваниям, появится возможность сократить внешние поставки семенного материала», — отметила Нургуль Иксат.
Ученые занимаются научными разработками в этом направлении с 2021 года. Исследовательские работы проводятся на базе лаборатории биотехнологий имени Рустема Омарова при ЕНУ.



vk
facebook
twitter
ok
mail.ru
instagram
youtube
Хабарландырулар
Ауа райы
Медиа
Анықтамалық





