Қазақстандағы кедейлік шегін 2025 жылдан бастап қалай анықтайтын болады: АӘК үшін жаңа формула

АӘК – тің негізгі мақсаты-Ақшалай төлемдер түріндегі қолдауды жүзеге асыру және отбасының еңбекке қабілетті мүшелерін жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына тарту арқылы отбасын қиын өмірлік жағдайдан шығару.

АӘК мыналарды көздейді:

- табысы кедейлік шегінен аспайтын азаматтарға тоқсан сайын әлеуметтік көмек тағайындау;

- 1 жастан 6 жасқа дейінгі аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға әр балаға 1,5 АЕК мөлшерінде ай сайынғы қосымша төлем беру. 2024 жылдың қорытындысы бойынша АӘК алушылар қатарынан 129,5 мың мектепке дейінгі балаларға 5,4 млрд теңге сомасына қосымша төлем тағайындалды;

- жұмысқа орналасу, өз ісін ашуға уәжделген отбасыларға гранттар беру, Біліктілікті арттыру курстарына жіберу (қажет болған жағдайда) және т. б. арқылы жұмыспен қамтуға жәрдемдесу.

Қалай алуға болады

Қазіргі уақытта қазақстандықтар АӘК тағайындауға өтінішті Карьер орталығына, тұрғылықты жері бойынша ауылдық округ әкіміне немесе электрондық үкімет порталы арқылы бере алады (egov.kz).

Бұдан әрі мамандар әлеуметтік кодекске сәйкес 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап АӘК тағайындау үшін кедейлік шегі халықтың орташа табысынан айқындалатынын атап көрсетеді.

Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі Ұлттық статистика бюросымен бірлесіп отбасының цифрлық картасының деректері бойынша тоқсан сайынғы медианалық табыс мөлшеріне есептеулер жүргізді:

"Олардың нәтижелері бойынша кедейлік шегі орташа табыстың 35% деңгейінде, бірақ қазіргі деңгейден төмен емес, яғни өңірлік ең төменгі күнкөріс деңгейінің 70% деңгейінде айқындалды".

Баспасөз қызметі кедейлік шегін анықтау кезінде медианалық кірісті енгізу атаулы әлеуметтік көмек мөлшерінің азаюына әкелмейтінін атап көрсетеді.

Сонымен қатар, АӘК алушылар санының 755 отбасына немесе 3,8 мыңнан астам адамға өсуі болжануда.

Сондай-ақ, 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап АӘК-ке үміткер азаматтардың шығыстарын есепке алу тетігін сынақтан өткізу бойынша пилоттық жоба іске қосылды.

Ақша қаражатының қозғалысы туралы ақпаратты жинау өтініш берушіден және оның отбасы мүшелерінен мемлекеттік органдар мен екінші деңгейдегі банктердің ақпараттық жүйелері арқылы жиынтық түрде келісім алғаннан кейін ғана жүзеге асырылады. Егер банктік шоттар бойынша шығыс операцияларының болуы кедейлік шегінен аспаса, онда АӘК қолданыстағы заңнамаға сәйкес тағайындалады.