Оқиғалар лентасы
- Қазақстанда 40-тан астам жалған диплом анықталды-ҚР Ғылым министрлігі
- Балаларға арналған тегін брекеттер туралы қауесеттер ӘМСҚ-да түсіндірілді
- Қазақстандық оқушыларды ойын арқылы алаяқтыққа қарсы тұруға үйретеді
- Екатеринбург-Алматы тас жолында үш көлік соқтығысты: екі адам зардап шекті
- Қазақстанда тұрғын үй көмегінің ережелері жаңартылды: нені білу керек?
- Ақтас кенті мен Саран қаласын газдандыру: жоба 2026 жылы іске қосылуға дайындалуда
- Қазақстаннан ІҚМ мяса әкетуге квоталар жыл соңына дейін енгізілді
- Қарағанды облысындағы бақылаудағы дәрі-дәрмектердің бағасы
- Қарағанды қаласының орталығында жарнама жүргізушілерге шолу жасады. Дизайн бұзушылықтармен орнатылды
- Қазақстандықтардың нақты жалақысы қысқарған салалар Ұлттық Банкте аталды
- Қарағандылық онкологиялық аурулармен күресу үшін бір жылға жуық уақыт бойы өмірлік маңызды препаратқа қол жеткізіп келеді
- МӘМС бойынша мүгедектігі бар балалар не тегін алады
- Қарағандыда мүгедектер арбасындағы қала тұрғындарына қолдау кеңейтілуде
- GOOGLE ADS орнату: бизнесті тиімді жылжыту
- Оқырман ұлт: пилоттық жоба Қарағанды облысының 67 мың тұрғынын біріктірді
- Теміртауда АСКУЭ жүйесі енгізілді: билік электр энергиясын дәл есепке алуды уәде етеді, ал тұрғындар нақты жақсартуларды күтуде
- Қарағанды облысында "Ұлы өнертапқыштыққа алғашқы қадам" байқауының қорытындысы шығарылды
- Президент Мәдениет, Білім және отбасы туралы Заңға қол қойды
- Қарағанды облысында ЖРВИ-мен 100 мыңнан астам науқас бар
- Қарағанды облысында мүгедектігі бар адамдарға арналған заманауи көтергіштер сатып алынды
- Қарағандыда ашық аспан астында жиналған бал қалдықтары табылды
- Қарағандыда KARAGANDA RUN 2025 жарысына тіркелу ашылды
- Ауыл әкімдерінің өкілеттіктері кеңейтілуде
- Қарағанды өз чемпиондарын құрметтейді: төрт әлем біріншілігінің қорытындысы және Виктор Ешкиннің ашылуы
- Бірден қарағандылық "Сарыарқаның" бес ойыншысы Қазақстан құрамасына Ресейдегі турнирге шақырылды
- Қарағанды облысында "Газбаллон" акциясы басталды: бұл нені білдіреді және неге маңызды
- Қарағандыда"құқықтық тәртіп әліппесі" акциясы жалғасуда
- Геннадий Головкин ресми түрде бокс Даңқ залына кірді
- Қарағандылық құтқарушылар пәтерлерде қамалған балаларға көмектесті
- Бірге тұратын азамат Қарағандыда зейнеткерді ұрлап кеткен
- Қарағандыда пациенттердің қоңырауларын өңдеу үшін АИ енгізілді
- Бүгін қандай мереке: 5 желтоқсан
- Армиядағы сарбаздардың өлімі мен жарақаты: президент Бас қауіпсіздік қызметкерлеріне тапсырма берді
- Тіркеу нөмірлері және сақтандыру: Қазақстанда электр скутерлерге арналған жаңа ережелер енгізілуде
- Денсаулық сақтау министрлігі: Қазақстанда тұмаудың өршуі төмендеуде
- Өмірлік маңызды препараттардың 37% - ы Қазақстанда өндіріледі-ҚР Денсаулық сақтау министрлігі
- Қазақстандықтардың зейнетақы төлемдері офтальмологияны қамтуды тоқтатады
- Қазақстан 2027 жылдан бастап бірыңғай сақтандыру моделіне көшеді
- Тоқаев әуе саласын цифрландыруды қайта іске қосуды және кадр тапшылығын жабуды талап етті
- Қазақстанда 16 жасқа дейінгі жасөспірімдерге арналған әлеуметтік желілерге тыйым салуды жоспарламайды
- Құрмет басталатын жерде: Қарағанды әскери бөлімінде әскери қызметшілер ант қабылдады
- Теміртауда арнайы техника желтоқсанның алғашқы қарында жолға шықты
- Қазақстанда әлеуметтік желілерді бұғаттау рәсімі енгізіледі: негіздердің тізімі жарияланды
- Қазақстанда адамды жабатын киім киюге жауапкершілік енгізіледі
- Қарағанды қаласының орталығында жылу желілерінде жөндеу жұмыстары аяқталды: жылыту қалпына келтірілді
- Қазақстанда алғашқы ұлттық жүк Авиакомпаниясы пайда болады
- Қазақстан Денсаулық сақтау министрлігі тегін дәрі-дәрмектермен үзіліс мәселесін қалай шешеді
- Қарағандыда Павлодар және Қарағанды облыстары арасында диалог алаңы өтті
- Қазақстанда петициялар үшін тыйым салынған тақырыптардың тізбесі кеңейтілді
- Теміртауда қалалық суретшілер клубының есептік көрмесі ашылады
- Қарағанды облысында тексеру үшін сиреналар іске қосылады
- Түнгі аяздан кейін Қарағанды жолдары тонналап құмсалғышқа себіледі
- Қазақстанда реттелетін бағалары бар өнімдер көбірек болады: тізім жарияланды
- Қарағандыда облыстық клиникалық аурухананың реаниматологтары 20 жастағы астаналықты құтқарды
- Балқашта аты аңызға айналған "Тоқырауын толқындар" ансамблінің 50 жылдық мерейтойы аталып өтті
- "Біз нақты мазмұнды қайтарамыз". Қазақстанда оқушылардың алғашқы әскери дайындығы өзгерді
- Әзірге өзгеріссіз – Қарағандыдағы бұрынғы "қиял" орнында құрылыс туралы Ермағанбет Бөлекпаев
- 34 білім гранты Ұлттық ұланның әскери бөлімнің әскери қызметшілеріне табысталды
- Уақытмеағында: Алматыда Еуразиялық логистикалық парк — Қазақстанның жаңа халықаралық логистикалық торабы ашылады
- "Заманауи, жайлы, жасыл": Қарағандыда әкімдер қаланы дамыту жоспарларымен бөлісті
- Қарағанды облысында "жас мемлекеттік қызметші мектебі" жобасының 2025 жылғы маусымы аяқталды
- Әйелін өлтірген және пішінін бұзған қарағандылық 18 жылға сотталды
- Полицейлер Қарағандыда студенттермен ақпараттық-түсіндіру кездесуін өткізді
- Бүгін қандай мереке: 4 желтоқсан
- Алдағы күндері боран бүкіл Қазақстанды жауып тұрады
- Электр энергиясының шекті тарифтерін 7 жылға сақтау: Энергетика министрлігі өсу мүмкін екенін айтты
- ЖРВИ мен тұмаудың өршуі: Қазақстанның қай аймақтарында оқушылар қашықтықтан оқуға ауыстырылды
- Қазақстан туризм және спорт министрлігінің функциялары жаңартылды
- Қазақстанда медициналық қызметтерге тарифтер қайта қаралады
- Қазақстандық дәрігерлер АИТВ-ға қарсы бірегей "вакцинаның" мақұлдануын күтуде
- Қазақстандықтарға автолизинг қолжетімді болды: ол қаншалықты тиімді және қандай тәуекелдер бар
- Қазақстандағы ақбөкендердің саны рекордтық деңгейге төрт миллион адамға жетті
- Ашық есік күні: сотталғандар Қарағанды облысында туыстарымен кездесті
- Қазақстандағы жеке тұлға несиелерді айыппұлсыз мерзімінен бұрын өтей алады
- Қарағандыда кәсіпорындарда экологиялық мониторингтің автоматтандырылған жүйелерін енгізу талқыланды
- Теміртаудан келген каратэші үш дүркін әлем чемпионы атанды
- Балқаштың әлеуметтік дүкендері тұрғындардың сүйікті сауда орнына айналды
- Қарағандыда көшелерді шаңмен тазалауға тағы да шағымданды: мердігер жауапқа тартылды
- Ауыл шаруашылығы министрлігі Қазақстанда ет бағасын қалай ұстайды
- Қарағандыда домофондар полицияға қылмыскерлерді анықтауға көмектеседі
- Қарқаралы-Қарағайлы тас жолында екі көлік соқтығысқан. Бір адам қайтыс болды, тағы екеуі зардап шекті
- Көлік полицейлері "учаске"ЖКМ қорытындысын шығарды
- "Тірі киіз": Қарағандыда суретші Елена Нивиденскаяның көрмесі ашылады
- Ақтоғай ауданының би ансамбльдері Түркістандағы республикалық байқауда Гран-при жеңіп алды
- Қарағанды облысында әлем чемпионымен салтанатты кездесу өтті
- Қарағандыда мүгедектер арбасын тегін жөндеу сервисі ашылды
- Қарағанды облысында өрт сөндірушілер тәулігіне екі ірі өртті жойды
- Қарағанды облысында "Жас сақшы" және "Жас сарбаз" оқушыларымен кездесу өтті
- Қарағандыда Н. Әбдіров даңғылында кезекті екпін: жылуы аз үйлердің бір бөлігі
- Кейбір дәрі-дәрмектерге бағаның үш есе төмендеуі туралы Денсаулық сақтау министрлігі мәлімдеді
- Қарағанды облысында "оқырман ұлт" жобасы жүзеге асырылуда
- Қарағандыда ASD және ZPRR бар балалардың ата аналарын түзету әдістеріне үйретеді
- АИ газды есептеу құралдарынан көрсеткіштерді беруге қатысады
- Пайдалану Дело: Қарағанды облыстық соты айыпталушылардың мерзімін қысқартты
- Қарағанды облысы бойынша ҚАЖ мекемесінде жұмыстың тиімділігі мен қызметті ұйымдастыру талқыланды
- "Ұлт Қазынасы" жобасы Қарағанды облысының ауыл жастары үшін жаңа мүмкіндіктер ашады
- Бүгін қандай мереке: 3 желтоқсан
- Қазақстанның жедел жәрдемі шұғыл шақырулардың рекордтық санына қызмет көрсетті
- "Жаңа жылдамдық режимі" туралы Қазақстан ІІМ түсініктеме берді
- Қазақстан оқушылар үшін кәсіби бағдарлаудың бірыңғай стандартын енгізуде
- "Әлем идеялары" сериясындағы жаңа коллекциялық монеталарды ҚР Ұлттық Банкі шығарды
- Желтоқсан айында Қазақстанда азық-түлік бағасын қалай тежейтін болады
- Қызыл сигнал: Бүгін Қарағанды көшелерінде екі жаяу жүргінші атып түсірілді
- Ұлттық Банк бір жыл ішінде бензин бағасының өсу шегін белгілеуді жақтады
- Қазақстанда электрондық сауда үшін жаңа ережелер енгізілуде
- Қазақстанда автомобиль нөмірлерімен жұмыс істеудің және жүргізуші куәлігін алудың жаңа ережелері күшіне енді
- Қаржы министрлігі дербес деректерді қорғау саласында түзетулер дайындады
- Әлемдік зергерлік өнердің жауһарлары Қарағанды бейнелеу өнері мұражайында көрсетіледі
- Премьер Оқушыларды Қазақстандағы түтінге байланысты қашықтықтан көшіру туралы сұраққа жауап берді
- Терезелер астындағы ыстық су: Теміртауда тұрғын үйдің жанында жылу магистралінен ағызу жүргізілді
- Қазақстанда жол қозғалысы ережелерін бұзғаны үшін балл енгізу ұсынылды
- Қазақстандық жүргізушілер қыста қандай айыппұлдарға тап болуы мүмкін
- "Қарапайым". Қазақстанда еске алу кештеріне арналған мәзір бекітілді
- Жоғалған төрт жасар бала Қарағандыда жедел табылды
- Суға жақындау құқығы-бақылаусыз балық аулау құқығы емес: Қазақстанда балық аулау іс жүзінде қалай ұйымдастырылған
- Қазақстан өңірлерінде күнкөріс деңгейі күрт төмендеді
- Қарағанды облысында кәсіпорындарға жоспардан тыс тексерулер жүргізілді: бұзушылықтар анықталды
- Республикалық олимпиадада Қарағанды облысының ауыл оқушылары жеті медаль жеңіп алды
- Қарағанды облысының әкімі Ермағанбет Бөлекпаев Қарағанды тұрғындарымен кездеседі
- Қарағандыда "Жастар жастарына"ауқымды жастар жобасының қорытындысы шығарылды
- Қарағандыда құтқарушылар мұзда қалған аққуды босатты
- Қазақстан мен Еуроодақ визалық режимді жеңілдету туралы келіссөздерді бастайды
- Қарағандыда Еңбек медицинасы мен кәсіптік аурулардың алдын алудың өзекті мәселелері талқыланды
- "Бізде не бар": қоғам белсенділері Қарағанды облысының 2026 жылға арналған бюджетін талқылады
- Қарағанды облысының 39 жас оқырманы Бөгенбай батыр туралы өлеңді жатқа білді
- Теміртауда есірткі дүкенінің жарнамасын таратушы ұсталды
- Қарағанды облысында "Экогерой"байқауының жеңімпаздары марапатталды
- Қарағандылықтар тоғызқұмалақтан өткен біріншіліктерде марапаттарға ие болды
- Қарағанды облысында оқушылардың құқықтық сауаттылығын арттыру бойынша іс-шаралар өтті
- Қарағанды балалар кітапханасында киіз үйдің үлгісін жинауды үйретеді
- Қарағанды облысында азық-түлік бағасының жаппай көтерілуі анықталды
- Іс-әрекеттегі жақсылық: Қарағанды облысындағы волонтерлік бастамалардың сәттілік тарихы
- Бүгін қандай мереке: 2 желтоқсан
Сауалнама
- 1. Оң. Олар жақсы ұйықтай бастады.(347)
- 2. Теріс. Мен бірдей жұмыс көлемін нашар басқарамын. Қыста мен күнді әрең көрдім.(2184)
- 3. Мен айырмашылықты мүлдем байқамадым.(73)
Государство может экономить на пациентах, но потом будет больше тратить на инвалидов – эксперты о решениях минздрава РК
Фото: pixabay.com Чем грозит обществу возможное исключение сахарного диабета из списка социально значимых заболеваний и перевод больных из ГОБМП в ОСМС, выяснял inbusiness.kz.
Большой общественный резонанс вызвали недавние заявления министра здравоохранения РК Акмарал Альназаровой на брифинге об очередной реформе системы медицинского страхования, в рамках которой семь болезней из 13 будут переведены из гарантированного объема бесплатной медицинской помощи в ОСМС. В нем останется только шесть позиций – туберкулез, онкология, ВИЧ, СПИД, гепатиты и орфанные заболевания.
Министр ничего не сказала о сахарном диабете (СД), но из ее слов ясно, что в списке ГОБМП его не будет. Первыми тревогу забили диабетические общественные организации, родители детей, больных этим коварным недугом, восприняв заявления Альназаровой как приговор. Общественный фонд «Диабетический родительский комитет» направил письмо в минздрав с просьбой сохранить в списке ГОБМП сахарный диабет 1-го типа либо провести полную реформу перечня амбулаторного лекарственного обеспечения. В Диабетической ассоциации РК (ДАРК), где сейчас тоже собирают подписи из всех регионов для письма в минздрав, считают, что в списке ГОБМП нужно оставить сахарный диабет обоих типов.
Министр здравоохранения свои решения обосновала тем, что «система медстрахования не перешла еще на истинную страховую модель и остается бюджетно-страховой, то есть смешанной». Для населения, даже застрахованного, система ОСМС, по словам Акмарал Альназаровой, еще не так привлекательна, как она должна быть.
Многие казахстанцы восприняли министерские заявления как желание минздрава сократить бюджетные расходы, сэкономив на больных. В Павлодарском общественном движении инвалидов, больных сахарным диабетом, «Диабет» считают, что экономия на социально уязвимых слоях населения, коими и являются люди с этим неизлечимым заболеванием, «не спасет экономику страны, а напротив, создаст дополнительные расходы, связанные с усугублением инвалидизации и ростом затрат на пособия.»
Чем опасен СД и как с этим бороться
По данным президента Диабетической ассоциации РК (ДАРК), врача-эндокринолога, ассоциированного профессора кафедры эндокринологии Казахского национального медицинского университета имени С. Д. Асфендиярова Баян Жумановой, в Казахстане около 500 тыс. больных с СД, примерно 90% из них – это пациенты с сахарным диабетом 2-го типа.
Баян Жуманова рассказала, что при сахарном диабете 1-го типа пациенты должны ежедневно получать инсулины извне, чтобы выжить и не впасть в кому. А именно они вводят инсулин перед каждым приемом пищи, а также суточного действия инсулин один или два раза в сутки (4-5 раз в сутки обязательно)
«Если переведут в ОСМС всех работающих пациентов с сахарным диабетом 1-го типа, то у них должны быть такие отчисления, чтобы полностью обеспечить их всем необходимым. По нашим усредненным подсчетам, 30-40 тыс. тенге ежемесячно у пациента будет уходить на инсулины короткого и продленного действия, плюс к этому он ежедневно должен контролировать уровень сахара в крови, несколько раз в день (минимум четыре) прокалывая палец. В среднем стоимость глюкометра – 10 тысяч тенге. Сам аппарат служит долго, но к нему нужны тест-полоски, иглы. Итого на пациента с СД 1-го типа каждый месяц необходимо больше 50 тыс. тенге. Это какая у него должна быть зарплата, чтобы 2% от нее, которые казахстанцы отчисляют в ФСМС, составляли такую сумму?»
Сахарный диабет 2-го типа, говорит Баян Жуманова, прежде всего опасен осложнениями. При СД 2-го типа инсулин в организме есть, но он им не распознается. Люди заболевают таким типом сахарного диабета очень редко в детстве и в подростковом возрасте, а в основном после 30-35 лет. Примерно через 10-15 лет от начала заболевания им также могут быть назначены инъекции инсулина, потому что у пациентов со 2-м типом сахарного диабета заканчиваются собственные резервы.
«Люди умирают не от диабета, а от его осложнений. Осложнения при СД 2-го типа – это чаще всего сердечно-сосудистые заболевания, потеря зрения, ампутации конечностей, почечная недостаточность. Для того чтобы предотвратить развитие таких грозных осложнений, им нужно регулярно принимать современные препараты, которые снижают не только сахар крови, но защищают сосуды, сердце, почки, – продолжила спикер. – Я работаю врачом-эндокринологом с 1996 года. Когда начинала карьеру, в обществах слепых примерно 50% составляли люди, у которых проблемы со зрением появились из-за сахарного диабета. А сейчас благодаря использованию современных препаратов для лечения сахарного диабета это число стало намного меньше. Также ранее в Казахстане чаще проводили ампутации вследствие гангрены на фоне сахарного диабета. В настоящее время эти цифры уменьшились, но все равно в день делается по три-четыре ампутации. Если сейчас пациенты не будут принимать соответствующее сахароснижающее лечение, то ожидается рост количества инвалидов по причине сахарного диабета. Необходимо провести тщательные экономические подсчеты о выгоде в экономику страны, прежде чем принимать решение о переводе пациентов из пакета ГОБМП в пакет ОСМС».
За рубежом, заверила она, больных сахарным диабетом тоже бесплатно обеспечивают лекарственными препаратами. ДАРК в Казахстане существует с 1995 года, а с 1996 года является членом IDF (Международной диабетической федерации).
«Нас много. Сейчас мы собрали подписи со всех регионов страны и отправили в минздрав обращение с просьбой оставить сахарный диабет в перечне социально значимых заболеваний и в ГОБМП. Также я написала письмо депутатам мажилиса парламента. Мы действуем, защищаемся», – говорит Баян Жуманова.
Сложный вопрос
Глава общественного фонда «Диабетический родительский комитет» РК Руслан Закиев рассказал inbusiness.kz, что пока еще не истек срок получения ответа от минздрава на их письмо. Однако реакция министерства уже есть: 20 сентября прошло совещание с участием вице-министра Нуржана Нурлыбаева, где обсуждался вопрос сахарного диабета.
«Позиция минздрава такова, что вопрос по сахарному диабету достаточно сложный, требует работы. Нам дали понять, что перенос диабета из ГОБМП в ОСМС и исключение его из списка социально значимых заболеваний – это не окончательно принятое решение, это все еще в стадии дискуссии. В рамках этого было объявлено, что с нашим фондом минздрав проведет работу, выработает позицию, которая бы представляла собой некий компромисс, с учетом интересов пациентов и МЗ РК».
В Казахстане насчитывается больше 5 тыс. детей с сахарным диабетом, рассказал Руслан Закиев. На постоянной основе налажена связь общественного фонда «Диабетический родительский комитет» с родителями свыше 2,7 тыс. детей. Сахарным диабетом 1-го типа наиболее часто люди заболевают в детском и подростковом возрасте.
Свое предложение в адрес минздрава о сохранении хотя бы СД 1-го типа в списке социально значимых болезней и перечне ГОБМП Руслан Закиев объясняет тем, что неполучение инсулинов для таких пациентов грозит смертельным исходом. Но тут есть еще один важный вопрос, продолжает спикер, в Казахстане большое число людей находится вне системы медицинского страхования.
«Поэтому мы и предлагаем такой вариант, раз уж ситуация так назрела, что денег нет. Хотя я не понимаю, куда можно израсходовать 3,3 трлн тенге, выделенные в текущем году на здравоохранение, – недоумевает спикер. – У нас министерство здравоохранения постепенно стало министерством строительства объектов здравоохранения. В стране строят супердорогие клиники, которые потом крайне неэффективно используются. Закупается медтехника, которая простаивает, потому что никто не знает, как на ней работать. И таких фактов немало. На самом деле в системе здравоохранения денег много. Если их правильно использовать, то можно направить туда, куда нужно, а не куда хочется».
Вследствие реформы препаратами в рамках ОСМС будут обеспечивать только тех, кто застрахован, подчеркивает спикер. Но, помимо амбулаторно-лекарственного обеспечения, пациенты с социально значимыми заболеваниями, согласно Кодексу о здоровье народа и системе здравоохранения РК, сейчас имеют право на бесплатные консультационно-диагностические услуги, стационарное лечение.
«То есть очень многого люди с сахарным диабетом могут лишиться, если убрать его из списка социально значимых. Кроме того, пресловутый перечень социально значимых заболеваний упоминается в огромном количестве НПА, других ведомств. Эти граждане имеют право на социальную поддержку. А сейчас одним росчерком пера можно перечеркнуть жизни людей», – считает Руслан Закиев.
Он рассказал, что уже 11 лет занимается общественной деятельностью, связанной с лечением СД. Руслан Закиев – отец двоих детей, у которых был диагностирован сахарный диабет 1-го типа. Сейчас они уже взрослые, сыну – 20, дочери – 19. По словам общественника, ему часто приходилось слышать от минздрава, что сахарный диабет – это самая дорогая нозология, на ее лечение требуются значительные бюджетные средства.
«Но в профилактику СД 2-го типа, который "потребляет" 80% всех средств, выделяемых на эту нозологию, вкладываться никто не хочет. Наша система здравоохранения направлена на то, чтобы лечить дорогие, тяжелые и страшные осложнения. Страна является одним из лидеров по количеству ампутаций, связанных с СД, как низких, так и высоких (на уровне бедра). Также Казахстан – один из лидеров по количеству незрячих людей по причине СД. Помимо этого, во время пандемии COVID-19 главный внештатный эндокринолог РК Жанай Аканов говорил, что порядка 68% смертей от коронавирусной инфекции были связаны с сахарным диабетом. Но с этими данными в МЗ никто не хочет работать».
В качестве альтернативного варианта общественный фонд «Диабетический родительский комитет» предложил минздраву реформу перечня амбулаторно-лекарственного обеспечения для сахарного диабета первого и второго типов, с сохранением в ГОБМП только лекарственных средств и медизделий, указанных в «Примерном перечне ВОЗ основных лекарственных средств», а остальные препараты и изделия можно перевести в ОСМС, считает Руслан Закиев. Это, на его взгляд, позволит рационально использовать бюджет здравоохранения, соблюдая рекомендации ВОЗ и принципы пациентоориентированности. Дополнительной мерой для снижения расходов на лечение диабета обоих типов может стать разработка четкой политики применения инсулинов и их биосимиляров, считает Руслан Закиев. В Казахстане, по его информации, до сих пор отсутствуют регулирующие документы в этой сфере.
В свою очередь inbusiness.kz направил запрос в минздрав РК с просьбой прокомментировать ситуацию, связанную с реформированием системы медстрахования. С ответом мы обязательно познакомим своих читателей.



vk
facebook
twitter
ok
mail.ru
instagram
youtube
Хабарландырулар
Ауа райы
Медиа
Анықтамалық





