Оқиғалар лентасы
- "Қағаз үйі" сериясының испандық режиссері Карлаг туралы фильм түсіреді
- Шатырлар өртеніп кетті: Қарағанды облысында күніне үш ұқсас өрт болды
- Әкімдік найзағайдан басталған өрт үшін жазаланды
- UniFight әмбебап жекпе-жегінен әлем чемпионаты: Қазақстан Республикасы ІІМ Қарағанды академиясы курсанттарының жеңістері
- Абайда 11 жасар жасөспірім ұрланған көлікпен жол апатын жасады
- Қарағанды облысында 161 мың гектар жер мемлекеттік меншікке қайтарылды
- Қарағанды облысындағы темір жолдардан болттар ұрланған
- Балқаш әуежайын қайта жаңарту бойынша жұмыстардың бір бөлігі аяқталды
- Қытай өндірісінің смартфондарының арқасында Қарағанды облысының тұрғындарына жедел жәрдемге қоңырау шалу қиынға соқты
- Бүгін қандай мереке: 26 қараша
- Қазақстанда дәрі-дәрмектің құны көрші елдерге қарағанда жоғары
- Тұман және жел: Қазақстандағы үш күнге арналған ауа райы болжамы
- Қазақстанда алғаш рет жүктіліктің оныншы аптасынан бастап Даун синдромына тест енгізілді
- 2025 жылғы қаңтарда демалыс күнін ауыстыру: қазақстандықтар өз нұсқаларын ұсынды
- "Сарыарқа" шабуылшысы Қазақстан чемпионатының 11-ші аптасының үздік ойыншысы атанды
- 2035 жылға қарай Қазақстан өзін отынмен толық қамтамасыз етеді — Энергетика министрлігі
- ІІМ: үш күн ішінде ұрланған 900-ден астам мал иелеріне қайтарылды
- Объектілерді террористік тұрғыдан осал стратегиялық объектілерге жатқызу критерийлері өзгертілді
- Тоқаевқа ҰҰА мен қарудың жаңа үлгілерінің Қазақстан армиясына келіп түскені туралы баяндалды
- Қазақстанда тұрғын үй саясатын реформалау бойынша қандай түзетулер болатыны белгілі болды
- Геннадий Головкин күтпеген жаңалықтарды хабарлады
- Бұл атом электр станциясы емес: МӨЗ құрылысының мерзімі депутаттарды ашуландырды
- Қанша қазақстандық аннуитет сатып алып ерте зейнетке шықты
- 31 Желтоқсанда пойызбен жүретіндер үшін билет бағасының төмендеуі белгілі болды
- Цифрландыру тіркеуді алып тастауы тиіс-Олжас Бектенов
- Уақытты аудару туралы сауалнама eGov mobile қосымшасынан жоғалып кетті
- Андрей Буялский "Сарыарқамен"шолу келісімшартына қол қойды
- Портал оқырмандары ekaraganda.kz 2024 жылдың ең жағымды жаңалықтарын таңдады
- Ресейліктер үшін Қазақстан азаматтығын бөліп-бөліп ресімдеу: ІІМ маңызды мәлімдеме жасады
- 2025 жылы 900 ден астам запастағы офицерлер әскери қызметке шақырылады
- Монополистер қазақстандықтарға жылыту үшін 768 млн теңгеден астам қаражат қайтарады
- Электронды білезіктер жиі қолданыла бастады — ҚР Жоғарғы Соты
- Ұрпақтан-ұрпаққа: корейлердің этномәдени бірлестігінің өкілдері қарағандылықтарға кимчи сыйлады
- Қарағанды облысында "ақбөкен" табиғатты қорғау акциясы басталады
- Қарағандыда Майқұдық саябағында бөлшектелген орталық саябақтан жарқыраған қолшатыр табылды
- Теміртауда домушник ұсталды
- ІІМ Қазақстанда адам саудасы фактілері бойынша статистиканы жариялады
- Қарағанды облысында интернет байланысын жақсарту үшін не істеп жатыр
- Қарағанды облысының ардагерлер кеңесінде жаңа басшы
- Қарағандыда осы қыста Майқұдық саябағында да желілік мұз айдыны болады
- Қарағанды облысында SARYARQA Jastary жастар форумы өтті
- Отын тапшылығы Қазақстанға қауіп төндіре ме, - деді Энергетика министрлігінің басшысы
- Қазақстанның қаржы жастығы қаншалықты сенімді?
- Құтқарушылар саусағында сақина тұрып қалған қызға көмектесті
- Қарағанды облысының аграршылары арзандатылған дизель отынын жеткізуге өтінім бере алады
- Неліктен Үкімет Қазақстанда алимент қорын құруға қарсы
- Қарағандылықтарды АИТВ және ЖИТС туралы көбірек білуге шақырады
- Қарағандыда жануарларды қорғау митингі өтті
- Бірінші орын және рекорд: Теміртау спортшылары пауэрлифтингтен әлем чемпионатын жеңіп алды
- Есірткі бизнесінде ұсталған тәртіп сақшылары өмір бойына бас бостандығынан айырылуы керек-AMANAT
- Шахтинск квартеті Қарағандыда жаңа көрме ұсынады
- Қарағандыда ондаған құс Қоректендіргіштер орнатылды
- Қазақстанда Қорғаныс министрлігінің кейбір бұйрықтары өзгертіледі
- Қазақстанның автожолдарында жаңа индекстер енгізілді
- Қарағанды облысында жыл басынан бері 197 отбасы "қандас" мәртебесіне ие болды
- Қарағанды облысында науқастардың қайтыс болуы-туыстары ұзаққа созылған тергеу туралы мәлімдеді
- Денсаулық сақтау министрлігі Mpox вирусын анықтау үшін отандық реагенттерді сатып алуға 900 мың теңгеден астам қаражат жұмсады
- Президенттік олимпиадада қарағандылықтар қола медальдар мен білім гранттарын алды
- Қарағанды облысы бойынша ҰҚКД пара беру кезінде адвокатты 4 млн теңгеге ұстады
- Қарағандылықтарды кәрізді дұрыс пайдалануға үйретуге тырысуда
- Теміртауда көлікке түскен жаяу жүргіншіге айыппұл салынды
- "Террикон алқабы" it-хабында қараша айындағы конференция қандай мәселелерге арналады
- Көптеген қорлар мен бақылау аз: Қазақстанда қайырымдылықпен не дұрыс емес
- Балалар кітапханасында Қарағанды туралы бейнесюжеттер байқауының қорытындысы шығарылды
- Қарағандыда Ева Натанованың жеке көрмесі жұмыс істейді
- Болашақ жұмысшы мамандықтары: Қарағандыда жастар слеті өтті "Enbek.Bolashaq.Damu»
- Қарағандыда халықаралық мысықтар көрмесі өтті. Фоторепортаж
- Түнгі сапарлардың күшін жою: дәрігерлер денсаулық сақтау министрлігіне бейне хабарлама жазды
- Жанып кеткен тамақтың салдарынан Теміртау тұрғынының пәтерінде өрт шықты
- Қарағанды облысында ауыл шаруашылығының үздік қызметкерлері марапатталды
- Серік Сәпиев Қарағанды облысының спорт басқармасын басқарады
- Бұлтты технологиялар бизнес пен стартаптардың өмірін қалай жеңілдетеді: Vk Cloud тәжірибесі
- ҚАЖД бастығы Қарағанды облысы мен Ұлытау тұрғындарымен онлайн кездесті
- Бүгін қандай мереке: 25 қараша
- Қазақстандағы өнімдердің бағасы "көтерілді"
- Қазақстанның судьялар корпусында қанша әйел жұмыс істейді
- Қазақстанда балықтың кейбір түрлерін әкетуге тыйым салынады
- Қазақстан ең қолжетімді мобильді интернеті бар топ-10 елдің қатарына енді
- Қазақстанның шағын және орта компанияларының 49% - женщины әйелдер басқарады
- Қазақстанда жаңа Су кодексінде шағын су объектілері мен мұздықтарды қорғау бойынша шаралар әзірленді
- Сандық көшпенділерге визаны қалай алуға болады
- Қазақстанда балық өсірушілер үшін субсидиялардың жаңа түрін енгізу ұсынылды
- Шетелде жұмысқа орналасу: Қазақстанда жеке жұмыспен қамту агенттіктерінің қызметі реттеледі
- Қазақстанда дәрі-дәрмек өндірісі күрт өсті
- Қазақстанда Еуропаға жаңа тікелей рейс іске қосылуы мүмкін
- Аэротаксилер Қазақстанда іске қосылғысы келеді
- Қазақстанда шетелдік жұмысшыларға квоталарды төмендетуге ниетті
- Сауалнама көрсеткендей, қазақстандықтардың 85% - ы темекі шегудің зиянын мойындайды
- Қазақстанда минералды тыңайтқыштар өндіретін жаңа кәсіпорындар пайда болады
- Тобет тұқымының генофондын қазақстандық ғалымдар зерттеп жатыр
- Қазақстандықтар автосалондарда машинаның қандай маркасын жиі сатып алады
- Қазақстандық авиадиспетчерлер жасанды интеллектті пайдалана отырып оқытылатын болады
- Қазақстанда малға 50 миллион тоннадан астам жем дайындалды
- Қазақстандықтар бір айда 164 мыңға жуық автокөлікті есепке қойды
- Қазақстан өңірлерінде құрма қанша тұрады
- Қазақстанның су көлігі 2024 жылы жолаушылар санын екі есеге арттырды
- Қазақстандағы алаяқтықтың жаңа түрі: БАӘ, Қытай және Грузиядан машиналар сатып алу
- Қазақстандықтар инвестициялық монеталарды сауда алаңдары арқылы сатып ала алады
- Қазақстанда музыканттарға авторлық аударымдарды цифрландыру ұсынылады
- Қазақстандағы қоймалардың тапшылығы: электрондық сауданың өрлеуі неде
- Мәселелер көбейіп келеді: машиналар қашан көтеріле бастайды?
- Қазақстанда төлем карталарының саны 80 млн бірлікке жетті
- Қазақстанда үш жасқа дейінгі машиналарды әкелу тәртібі өзгерді
- Жаңа жылға қалай қауіпсіз арықтауға болады
- Әлемдегі тұщы су қорының азаюы деп түсіндірді ғалымдар
- Қазақстан Орталық және Оңтүстік Азиядағы ең тұрақты ел мәртебесін растады
- Қазақстан туризм саласында беделді халықаралық сыйлыққа ие болды
- Арал теңізі Қазақстанда шынымен де суға тола ма?
- Қазақстандықтар тұтынушылық кредиттерді көбірек ала бастады
- Қазақстанда жаңа егіннің астығын тікелей сатып алу үшін қанша ақша қажет
- Қазақстандықтар "Болашақ" бағдарламасы бойынша бакалавр дәрежесін ала алады
- 2024 жыл жер тарихындағы ең ыстық жыл болуы мүмкін
- Қазақстанда Жеңіл өнеркәсіп қалай дамиды?
- Қазақстанда 26 млрд теңгеге салық кімге қосымша есептелді
- Әділет министрлігінің Заң шығару институтында түбегейлі өзгерістер қажет ― депутат
- Қазақстанда 2024 жылы қандай жаңа зауыттар мен фабрикалар іске қосылды
- Қазақстанда көтерме және бөлшек сауда көлемі өсті
- Қазақстанның қай қаласында ең арзан пәтерлер бар
Сауалнама
- Иә. Олар өте жақсы жасайды;(295)
- Мен сапаға ризамын,бірақ тұрақты кептелістер кедергі келтіреді;(44)
- Жоқ. Олардың не жаман екенін бірден көруге болады-олар екі жылдан кейін ауысады;(271)
- Қанша жасасаңыз да, мағынасы болмайды. Тек желге ақша.(33)
В АЭС – наше развитие, наше будущее!
Фото: kazpravda.kzКак заявил Президент в Послании, общенациональный референдум по вопросу строительства АЭС состоится 6 октября. И чем ближе это событие, тем больше вопросов рождается в умах сограждан. Зачем нужна атомная электростанция? Сможем ли мы обеспечить объект собственным ядерным топливом и эффективно управлять АЭС? На эти и другие вопросы редакции отвечает председатель Ассоциации развития атомной индустрии РК Алдияр Токтаров.
– Первым делом несколько слов о возглавляемой Вами ассоциации: чем она занимается и каковы ее цели?
– Ассоциация создана по инициативе группы отраслевых экспертов и компаний для того, чтобы проводить консультации с государственными органами и представлять общее отраслевое мнение в уполномоченных госструктурах. Для себя мы выделили четыре основные цели.
Первая – проведение экспертного анализа различных инициатив, поддержка при разработке стратегических документов и законопроектов. Все это необходимо, чтобы отраслевые организации и бизнес, имеющие желание участвовать в развитии атомной отрасли, могли бы быть полезными для того же проекта создания станции. А таких желающих может быть много.
Это не только традиционные участники отрасли, но и строительные компании, производители электрооборудования, кабельной продукции. Так вот, задача ассоциации состоит в том, чтобы их голоса и оценки были учтены при разработке стратегических документов, связанных с развитием казахстанской атомной энергетики.
Второй целью для себя мы определили консолидацию общего мнения в отрасли и представления его как в законодательные, так и в исполнительные органы: Минэнерго, акиматы, другим заинтересованным лицам и стейкхолдерам.
Таким образом, наша ассоциация занимается тем, что объединяет бизнес и экспертов, которые могут формировать более компетентную отраслевую повестку, а затем представлять ее в соответствующие органы.
Третья цель базируется на том, что атомная отрасль в мире функционирует как транснациональная объединенная система. То есть многие страны не могут существовать друг без друга.
Зачастую на международной арене отраслевые интересы какой-то страны представляют именно ассоциации, имеющие как бы мандат или моральное право на то, чтобы говорить от имени отрасли того или иного государства. И здесь мы видим себя в качестве мостика между нашими экспертами, компаниями и международными структурами.
Это могут быть и вендоры, и какие-то поставщики, которым интересно получить компетентное мнение о работе в Казахстане. Также и наоборот, если казахстанским компаниям интересно получить компетентное мнение о работе зарубежных компаний. Наша ассоциация именно этими вещами и занимается.
И последнее – мы, когда только образовали нашу ассоциацию, предвидели, что наша помощь понадобится именно при подготовке к референдуму. Потому что именно такого рода общественные организации, как наша, могут брать на себя заботу по доведению до населения экспертного мнения.
– А вот представим, что референдум прошел. Допустим, большинство проголосовало «за». Что дальше будет делать ассоциация?
– Как общественная организация будем находиться там, где нужны. Приложим все усилия с нашей стороны для того, чтобы проект строительства АЭС принес максимальное благо для Казахстана. То есть для граждан нашей страны и для бизнеса, который на ее территории находится. Наша цель – чтобы этот проект привел к максимальному скачку для роста и развития казахстанского общества.
– По подсчетам экспертов известно, что к 2030 году в стране будет дефицит электроэнергии в объеме шести гигаватт. Можете объяснить, сколько это, на простом примере?
– Смотрите, необходимый объем годовой генерации для столицы составляет 4–4,5 гигаватта, для Шымкента – около 1,5 гигаватта. То есть дефицит составит годовые объемы потребления двух крупных городов.
Уже сейчас мы покрываем дефицит покупкой энергии из-за рубежа, а к тому времени размеры такого закупа могут дойти до миллиардных объемов в денежном выражении.
– Почему бы не опереться на ВИЭ? Смогут ли они вообще покрыть всю нехватку электроэнергии?
– Для начала надо сказать, что необходимо иметь все виды генерации. Элементарно для диверсификации, чтобы избежать рисков.
Проекты ВИЭ нынче реализуются и очень неплохо субсидируются государством. Сейчас у нас 66 процентов всей генерации электроэнергии приходится на угольные ТЭЦ и Экибастузскую ГРЭС. Остальное идет за счет ГЭС, газовых электростанций и возобновляемых источников.
То есть уже сейчас они вносят большой вклад. Однако стоит принимать во внимание, что многие ТЭЦ подходят к своему «пенсионному возрасту». И именно эту генерацию придется чем-то замещать. Эта роль в Национальной энергосистеме (НЭС) республики и отводится атомной электростанции.
– Есть такое мнение, что, чем строить АЭС, лучше было бы провести капитальный ремонт и модернизировать все имеющиеся ТЭЦ. Насколько оно верно?
– Надо сказать, у нас накоплены хорошие компетенции по эксплуатации отечественных ТЭЦ. Суть в том, что я не очень люблю на это ссылаться, но в мире сейчас крепнет тренд на уменьшение эмиссии парниковых газов. Казахстан поддержал Парижскую конвенцию, и мы взяли на себя определенные обязательства, и их надо выполнять.
К сожалению, угольная генерация не может обойтись без углеродных выбросов. Поэтому тут еще один аргумент в пользу АЭС.
Также надо сказать, что наше общество смотрит на АЭС как на что-то стране незнакомое. Между тем у нас уже была атомная электростанция, которая когда-то обеспечивала бывший Шевченко (ныне – Актау) электроэнергией и пресной водой.
– Если говорить о самых распространенных страхах простых казахстанцев, то один из них связан с Семипалатинским ядерным испытательным полигоном, который в общественном сознании как-то взаимоувязывается с идеей строительства АЭС…
– Сразу скажу, что между ядерным испытанием и АЭС – гигантская разница. Я сам из Восточно-Казахстанской области. У меня мама родилась на территории полигона, поэтому хорошо знаю, о чем говорю. Пришло время нам усвоить те уроки, которые мы вынесли.
Наш народ действительно пострадал от испытаний ядерного оружия, и нельзя забывать того, что там происходило, но, может, как раз это обратить в свою силу? У нас с тех времен существуют и по сей день развиваются мощные институты по ядерной науке и промышленности.
Сейчас на территории бывшего испытательного ядерного полигона действует Национальный ядерный центр, располагающий уникальными наработками и технологиями.
Также у нас от прежних союзных времен остался очень мощный промышленный комплекс. В Усть-Каменогорске успешно действует Ульбинский металлургический завод. В том же Национальном ядерном центре работают два исследовательских реактора, с помощью которых осуществляются очень серьезные исследования по безопасности ядерного топлива. К примеру, здесь проводились исследования такого топлива для Японии.
В Алматы есть Институт ядерной физики, в котором также имеется исследовательский реактор. Он задействован в производстве радиофармпрепаратов для лечения онкологических больных. И не стоит забывать про наш «Казатомпром», являющийся мировым флагманом по добыче урана, а также авторитетным производителем ядерного топлива.
– Насчет «Казатомпрома». Сейчас страна находится на втором месте по разведанным запасам урана. Можем ли мы запустить в республике полный ядерный цикл, чтобы уран использовался как топливо для нашей же АЭС?
– Да, мы можем это у себя наладить. Что собой представляет дореакторный ядерно-топливный цикл? Вначале мы имеем природный уран, который потом посредством конверсии переводим в газообразное состояние. Затем в этом состоянии или в виде гексафторида он идет на обогащение. И уже после отправляется на фабрикацию. Там переводится в твердое состояние, в металл, из которого формируются топливные «таблетки». Они закладываются в трубки, формирующие тепловыделяющую сборку – это уже готовое топливо для АЭС.
В Казахстане налажена добыча урана и есть производство топлива для АЭС. Это огромный плюс.
Уже упоминавшийся Ульбинский металлургический завод является очень профессиональным в данном отношении предприятием. Здесь производились топливные «таблетки» для атомной промышленности еще Советского Союза.
И там же, на УМЗ, действует завод по производству тепловыделяющих сборок. У нас есть два этих сегмента, но это не значит, что у нас нет двух других.
Как я уже отмечал, говоря о поставках топлива, весь мир между собой связан. Через коммерческие контракты с другими странами можно получить доступ как к конверсии урана, так и к его обогащению. К примеру, мы поставляем природный уран во Францию на конверсионное предприятие. После можно отправлять его на обогатительный передел и так далее.
Также у «Казатомпрома» есть приоритетное право на выкуп у России единиц разделительных работ – это та единица, в которых измеряется работа по обогащению урана. Мы также можем завозить туда природный уран и получать уже обогащенный. Так работает весь мир.
Наряду с этим у нас есть доступ к технологии конверсии, поэтому, если положительное решение по АЭС будет принято, на что я очень надеюсь, то конверсионный завод можно начинать строить уже в ближайшее время.
Здесь много экономических факторов, которые потребуется учесть, но доступ к технологии есть.
– А если говорить о тарифах на электроэнергию, как АЭС повлияет на этот вопрос?
– По моему мнению, у нас очень дешевые тарифы на электроэнергию, которые сдерживались нерыночными механизмами. И мы пришли сейчас к тому состоянию, что у нас вконец износились генерирующие мощности. Полагаю, что тариф будет расти, и нам этого никак не избежать.
Возможно, тариф даже значительно вырастет. То, что АЭС однозначно сможет сделать, – это привести к предсказуемому тарифу, который можно будет использовать для долгосрочного планирования.
Это даст отечественному бизнесу возможность планировать свои расходы, скажем, на пятилетку. Огромный плюс. Есть такая интересная статистика по Европе, в частности по Франции и Германии. У первой 70 процентов генерируемой электроэнергии приходятся на АЭС.
Во Франции значительно вырос тариф на воду и газ, а электричество за последние два десятилетия, если не ошибаюсь, подорожало всего на 15 процентов.
В Германии по каким-то внутренним причинам приняли решение закрыть атомную генерацию. И за последние годы у них произошел резкий рост стоимости электроэнергии. В итоге сейчас бизнес уходит из страны. Происходит ее деиндустриализация. Убыточной становится промышленность, традиционно требующая больших затрат электроэнергии.
То, что АЭС дает, и от чего, на мой взгляд, опрометчиво отказались в Германии, – это надежность генерации и прогнозируемая стоимость тарифа.