Оқиғалар лентасы
- Мыңнан астам жолаушылар вагонын Қазақстан Көлік министрлігі сатып алуды жоспарлап отыр
- Алаяқ Теміртау тұрғынының мопедін ұрлап кеткен
- "Орасан зор экологиялық апат": сарапшының Қазақстанның қайта өңдеусіз болашағы туралы пікірі
- Шетелдік IT-мамандар Қазақстанда ТТЖ-ны оңайлатылған түрде ала алады
- Құмар ойын әуесқойлары: Қазақстанда шенеуніктер арасында ойыншыларды қалай анықтауға ниетті
- Шенеуніктер ҚР Президентінің тапсырмаларын орындамағаны үшін жазаланады
- Үкімет өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің функцияларын кеңейтті
- Жұмыс күнін қысқарту туралы бастама қазақстандықтардың өмірін қалай өзгерте алады
- Пойыздардың кешігуі ҚТЖ да түсіндірілді
- Қарқаралы ауданы Бақты ауылындағы жаңа мешіт
- Қарағандыда есірткіге, интернет-алаяқтыққа және тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күрес стратегияларына арналған форум өтті
- Мәжілісмендер қалалық үлгідегі ауылдарға назар аударуды талап етеді
- Тоқаев Қазақстанда жаңа спорт түрін дамытуды тапсырды
- "Тамақты гастритпен емдеңіз". Қазақстандық борышкерлер шығуға тыйым салуды қалай айналып өтеді
- Қазақстанның сақтандырушылары міндетті автосақтандырудан ақша жоғалтады
- Шебердің Дело қорқады: автомеханик қарағандылық жүргізушілерге темір жылқыларды "емдеуге" көмектеседі
- Қазақстанда теміржол тасымалын жақсарту жоспарлануда
- Қазақстанда балабақшалар, мектептер мен колледждердің директорлары лауазымдарына кімдер тағайындалады
- Білім министрлігі "Күнделік"жүйесінің жұмысына түсініктеме берді
- Қарағанды облысының тұрғындарына құрылыс саласындағы бұзушылықтар үшін 54 миллион айыппұл салынды
- Қарағанды колониясындағы жағдайды тұрақсыздандыруға тырысқаны үшін сотталған адам 6 жылға сотталды
- Мемлекеттік қызметке тестілеусіз қалай түсуге болады: Қарағандыда Жастар форумы өтті
- Кәсіпкердің бірыңғай жеке кабинеті 2025 жылы іске қосылады
- Көрсетілетін қызметті берушілердің бірінің өтінімі бойынша көпшілік тыңдау Абайда өтеді
- Қазақстанда жекешелендіру объектілерін сату ережелері өзгерді
- Михайловкада бірден бірнеше көшенің тұрғындары төтенше жағдайға байланысты коммуналдық қызметтерді кепілге алды
- Ұры Қарағанды облысындағы жол бойындағы кафеден ұрлық жасады
- Қауіпті құрылысқа Қарағанды шағын аудандарының бірінің тұрғындары шағымданады
- Қарағанды облысының тұтынушылары көрсетілетін қызметті берушілерге онлайн режимінде сұрақтар қоя алады
- Уақытты екі сағатқа алға жылжыту туралы ақпараттық бюллетень қазнет арқылы "жүреді"
- Қазақстан чемпионатында қарағандылық конькимен жүгірушілер барлық медальдарды жеңіп алды
- Қазақстанда заңды тұлғаларды тіркеу ережелерін өзгерту жоспарлануда
- Түсініктемелерсіз-Egov mobile уақытты аудару сауалнамасының жоғалуы туралы
- Қарағанды облысында өндірісті әртараптандырудың арқасында жергілікті кәсіпорындар белсенді дамып келеді
- Қазақстанда азық-түлік өндірісінің көлемі 2028 жылға қарай 1,4 есеге артқысы келеді
- Қарағандыда тұрғын үй сертификаттарын алуға өтініштерді қабылдау тоқтатылды
- Қазақстанда әрекетке қабілетсіз адамдардың мүлкіне билік етуге рұқсатты қалай алуға болады
- Қарағандылықтар жұмыс істемейтін бағдаршамға шағымданды
- Қазақстандықтардың зейнетақы активтері 10 айда қанша өсті
- Полиция инвестицияларға қатысты алаяқтықтың жаңа схемалары туралы хабарлайды
- Сәтқалиев шетелден сатып алынатын электр энергиясының көлемін ұлғайту туралы айтты
- Теледидар мен радио 29 қарашада бүкіл Қазақстан бойынша өшіріледі
- Қарағанды облысынан келген бес сурдо таэквондист Азия ойындарында медаль үшін таласады
- Сауда министрлігінде импортталатын тамақ өнімдерінің құнының өзгеруін жоққа шығармайды
- Қарағанды қалалық мәслихатының депутаты Бейбіт Жұмабековтің жұмысы туралы есеп
- Қарқаралыда туған өлке туралы әндер жинағы таныстырылды
- "Қазақстандағы ең бай зейнеткер" қанша алады, - деді БЖЗҚ
- "Coca-Cola Belesteri" жобасы EUROBAK сыйлығымен марапатталды
- Сәтқалиев Қазақстанда уақыт ауысқаннан кейін кешке энергия тұтынудың өскенін растады
- "Қағаз үйі" сериясының испандық режиссері Карлаг туралы фильм түсіреді
- Шатырлар өртеніп кетті: Қарағанды облысында күніне үш ұқсас өрт болды
- Әкімдік найзағайдан басталған өрт үшін жазаланды
- UniFight әмбебап жекпе-жегінен әлем чемпионаты: Қазақстан Республикасы ІІМ Қарағанды академиясы курсанттарының жеңістері
- Абайда 11 жасар жасөспірім ұрланған көлікпен жол апатын жасады
- Қарағанды облысында 161 мың гектар жер мемлекеттік меншікке қайтарылды
- Қарағанды облысындағы темір жолдардан болттар ұрланған
- Балқаш әуежайын қайта жаңарту бойынша жұмыстардың бір бөлігі аяқталды
- Қытай өндірісінің смартфондарының арқасында Қарағанды облысының тұрғындарына жедел жәрдемге қоңырау шалу қиынға соқты
- Бүгін қандай мереке: 26 қараша
- Қазақстанда дәрі-дәрмектің құны көрші елдерге қарағанда жоғары
- Тұман және жел: Қазақстандағы үш күнге арналған ауа райы болжамы
- Қазақстанда алғаш рет жүктіліктің оныншы аптасынан бастап Даун синдромына тест енгізілді
- 2025 жылғы қаңтарда демалыс күнін ауыстыру: қазақстандықтар өз нұсқаларын ұсынды
- "Сарыарқа" шабуылшысы Қазақстан чемпионатының 11-ші аптасының үздік ойыншысы атанды
- 2035 жылға қарай Қазақстан өзін отынмен толық қамтамасыз етеді — Энергетика министрлігі
- ІІМ: үш күн ішінде ұрланған 900-ден астам мал иелеріне қайтарылды
- Объектілерді террористік тұрғыдан осал стратегиялық объектілерге жатқызу критерийлері өзгертілді
- Тоқаевқа ҰҰА мен қарудың жаңа үлгілерінің Қазақстан армиясына келіп түскені туралы баяндалды
- Қазақстанда тұрғын үй саясатын реформалау бойынша қандай түзетулер болатыны белгілі болды
- Геннадий Головкин күтпеген жаңалықтарды хабарлады
- Бұл атом электр станциясы емес: МӨЗ құрылысының мерзімі депутаттарды ашуландырды
- Қанша қазақстандық аннуитет сатып алып ерте зейнетке шықты
- 31 Желтоқсанда пойызбен жүретіндер үшін билет бағасының төмендеуі белгілі болды
- Цифрландыру тіркеуді алып тастауы тиіс-Олжас Бектенов
- Уақытты аудару туралы сауалнама eGov mobile қосымшасынан жоғалып кетті
- Андрей Буялский "Сарыарқамен"шолу келісімшартына қол қойды
- Портал оқырмандары ekaraganda.kz 2024 жылдың ең жағымды жаңалықтарын таңдады
- Ресейліктер үшін Қазақстан азаматтығын бөліп-бөліп ресімдеу: ІІМ маңызды мәлімдеме жасады
- 2025 жылы 900 ден астам запастағы офицерлер әскери қызметке шақырылады
- Монополистер қазақстандықтарға жылыту үшін 768 млн теңгеден астам қаражат қайтарады
- Электронды білезіктер жиі қолданыла бастады — ҚР Жоғарғы Соты
- Ұрпақтан-ұрпаққа: корейлердің этномәдени бірлестігінің өкілдері қарағандылықтарға кимчи сыйлады
- Қарағанды облысында "ақбөкен" табиғатты қорғау акциясы басталады
- Қарағандыда Майқұдық саябағында бөлшектелген орталық саябақтан жарқыраған қолшатыр табылды
- Теміртауда домушник ұсталды
- ІІМ Қазақстанда адам саудасы фактілері бойынша статистиканы жариялады
- Қарағанды облысында интернет байланысын жақсарту үшін не істеп жатыр
- Қарағанды облысының ардагерлер кеңесінде жаңа басшы
- Қарағандыда осы қыста Майқұдық саябағында да желілік мұз айдыны болады
- Қарағанды облысында SARYARQA Jastary жастар форумы өтті
- Отын тапшылығы Қазақстанға қауіп төндіре ме, - деді Энергетика министрлігінің басшысы
- Қазақстанның қаржы жастығы қаншалықты сенімді?
- Құтқарушылар саусағында сақина тұрып қалған қызға көмектесті
- Қарағанды облысының аграршылары арзандатылған дизель отынын жеткізуге өтінім бере алады
- Неліктен Үкімет Қазақстанда алимент қорын құруға қарсы
- Қарағандылықтарды АИТВ және ЖИТС туралы көбірек білуге шақырады
- Қарағандыда жануарларды қорғау митингі өтті
- Бірінші орын және рекорд: Теміртау спортшылары пауэрлифтингтен әлем чемпионатын жеңіп алды
- Есірткі бизнесінде ұсталған тәртіп сақшылары өмір бойына бас бостандығынан айырылуы керек-AMANAT
- Шахтинск квартеті Қарағандыда жаңа көрме ұсынады
- Қарағандыда ондаған құс Қоректендіргіштер орнатылды
- Қазақстанда Қорғаныс министрлігінің кейбір бұйрықтары өзгертіледі
- Қазақстанның автожолдарында жаңа индекстер енгізілді
- Қарағанды облысында жыл басынан бері 197 отбасы "қандас" мәртебесіне ие болды
- Қарағанды облысында науқастардың қайтыс болуы-туыстары ұзаққа созылған тергеу туралы мәлімдеді
- Денсаулық сақтау министрлігі Mpox вирусын анықтау үшін отандық реагенттерді сатып алуға 900 мың теңгеден астам қаражат жұмсады
- Президенттік олимпиадада қарағандылықтар қола медальдар мен білім гранттарын алды
- Қарағанды облысы бойынша ҰҚКД пара беру кезінде адвокатты 4 млн теңгеге ұстады
- Қарағандылықтарды кәрізді дұрыс пайдалануға үйретуге тырысуда
- Теміртауда көлікке түскен жаяу жүргіншіге айыппұл салынды
- "Террикон алқабы" it-хабында қараша айындағы конференция қандай мәселелерге арналады
- Көптеген қорлар мен бақылау аз: Қазақстанда қайырымдылықпен не дұрыс емес
- Балалар кітапханасында Қарағанды туралы бейнесюжеттер байқауының қорытындысы шығарылды
- Қарағандыда Ева Натанованың жеке көрмесі жұмыс істейді
- Болашақ жұмысшы мамандықтары: Қарағандыда жастар слеті өтті "Enbek.Bolashaq.Damu»
- Қарағандыда халықаралық мысықтар көрмесі өтті. Фоторепортаж
- Түнгі сапарлардың күшін жою: дәрігерлер денсаулық сақтау министрлігіне бейне хабарлама жазды
- Жанып кеткен тамақтың салдарынан Теміртау тұрғынының пәтерінде өрт шықты
- Қарағанды облысында ауыл шаруашылығының үздік қызметкерлері марапатталды
- Серік Сәпиев Қарағанды облысының спорт басқармасын басқарады
- Бұлтты технологиялар бизнес пен стартаптардың өмірін қалай жеңілдетеді: Vk Cloud тәжірибесі
- ҚАЖД бастығы Қарағанды облысы мен Ұлытау тұрғындарымен онлайн кездесті
- Бүгін қандай мереке: 25 қараша
- Қазақстандағы өнімдердің бағасы "көтерілді"
- Қазақстанның судьялар корпусында қанша әйел жұмыс істейді
- Қазақстанда балықтың кейбір түрлерін әкетуге тыйым салынады
- Қазақстан ең қолжетімді мобильді интернеті бар топ-10 елдің қатарына енді
- Қазақстанның шағын және орта компанияларының 49% - женщины әйелдер басқарады
- Қазақстанда жаңа Су кодексінде шағын су объектілері мен мұздықтарды қорғау бойынша шаралар әзірленді
- Сандық көшпенділерге визаны қалай алуға болады
- Қазақстанда балық өсірушілер үшін субсидиялардың жаңа түрін енгізу ұсынылды
- Шетелде жұмысқа орналасу: Қазақстанда жеке жұмыспен қамту агенттіктерінің қызметі реттеледі
- Қазақстанда дәрі-дәрмек өндірісі күрт өсті
- Қазақстанда Еуропаға жаңа тікелей рейс іске қосылуы мүмкін
- Аэротаксилер Қазақстанда іске қосылғысы келеді
- Қазақстанда шетелдік жұмысшыларға квоталарды төмендетуге ниетті
- Сауалнама көрсеткендей, қазақстандықтардың 85% - ы темекі шегудің зиянын мойындайды
- Қазақстанда минералды тыңайтқыштар өндіретін жаңа кәсіпорындар пайда болады
- Тобет тұқымының генофондын қазақстандық ғалымдар зерттеп жатыр
- Қазақстандықтар автосалондарда машинаның қандай маркасын жиі сатып алады
- Қазақстандық авиадиспетчерлер жасанды интеллектті пайдалана отырып оқытылатын болады
- Қазақстанда малға 50 миллион тоннадан астам жем дайындалды
- Қазақстандықтар бір айда 164 мыңға жуық автокөлікті есепке қойды
- Қазақстан өңірлерінде құрма қанша тұрады
- Қазақстанның су көлігі 2024 жылы жолаушылар санын екі есеге арттырды
- Қазақстандағы алаяқтықтың жаңа түрі: БАӘ, Қытай және Грузиядан машиналар сатып алу
- Қазақстандықтар инвестициялық монеталарды сауда алаңдары арқылы сатып ала алады
- Қазақстанда музыканттарға авторлық аударымдарды цифрландыру ұсынылады
- Қазақстандағы қоймалардың тапшылығы: электрондық сауданың өрлеуі неде
- Мәселелер көбейіп келеді: машиналар қашан көтеріле бастайды?
- Қазақстанда төлем карталарының саны 80 млн бірлікке жетті
- Қазақстанда үш жасқа дейінгі машиналарды әкелу тәртібі өзгерді
- Жаңа жылға қалай қауіпсіз арықтауға болады
- Әлемдегі тұщы су қорының азаюы деп түсіндірді ғалымдар
- Қазақстан Орталық және Оңтүстік Азиядағы ең тұрақты ел мәртебесін растады
- Қазақстан туризм саласында беделді халықаралық сыйлыққа ие болды
- Арал теңізі Қазақстанда шынымен де суға тола ма?
- Қазақстандықтар тұтынушылық кредиттерді көбірек ала бастады
- Қазақстанда жаңа егіннің астығын тікелей сатып алу үшін қанша ақша қажет
- Қазақстандықтар "Болашақ" бағдарламасы бойынша бакалавр дәрежесін ала алады
- 2024 жыл жер тарихындағы ең ыстық жыл болуы мүмкін
- Қазақстанда Жеңіл өнеркәсіп қалай дамиды?
- Қазақстанда 26 млрд теңгеге салық кімге қосымша есептелді
- Әділет министрлігінің Заң шығару институтында түбегейлі өзгерістер қажет ― депутат
- Қазақстанда 2024 жылы қандай жаңа зауыттар мен фабрикалар іске қосылды
- Қазақстанда көтерме және бөлшек сауда көлемі өсті
- Қазақстанның қай қаласында ең арзан пәтерлер бар
Сауалнама
- Иә. Олар өте жақсы жасайды;(295)
- Мен сапаға ризамын,бірақ тұрақты кептелістер кедергі келтіреді;(44)
- Жоқ. Олардың не жаман екенін бірден көруге болады-олар екі жылдан кейін ауысады;(272)
- Қанша жасасаңыз да, мағынасы болмайды. Тек желге ақша.(33)
Бумажные и цифровые, независимые и крепкие – что мы знаем о тенге
Фото: Нацбанк РКСегодня, 15 ноября, исполнилось 30 лет национальной валюте Казахстана. За эти годы тенге прошёл непростой путь: несколько изменений дизайна, долгие шаги к укреплению и быстрое падение, инфляции и девальвации. BaigeNews.kz рассказывает историю нацвалюты от первых банкнот до перспектив в будущем.
Как создавалась нацвалюта?
После получения независимости в 1991 году Казахстан начал задумываться о создании собственной валюты. Неудивительно, что одним из первых законов, принятых в суверенном государстве, был закон о банках и банковской деятельности в Казахской ССР.
Главный дизайнер Национального Банка Казахстана Алмат Басенов рассказывает, что предшествовало созданию тенге.
"Если вы помните, в 1993 году в Казахстан хлынул поток рублей. Потому что Россия провела денежную реформу и устаревшие деньги, которые уже были нелегетимными в России, хлынули в Казахстан. Нужно было срочно вводить собственную валюту, чтобы обезопасить свою экономику. Казахстан вышел из рублёвой зоны практически одним из последних. Такой поворот событий в принципе был прогнозируемым. Готовились к вводу тенге чуть раньше", - вспоминает Басенов.
Он рассказывает, что в ноябре 1993 года была сформирована госкомиссия по введению национальной. В её состав вошли премьер-министр Республики Казахстан Сергей Терещенко, вице-президент Ерик Асанбаев, первый заместитель премьер-министра Даулет Сембаев, председатель Национального Банка Галым Байназаров, министр финансов Еркешбай Дербисов и министр экономики Бейсенбай Изтелеуов. Дело было настолько важным, что в работе комиссии активное участие принимал даже президент страны.
О первых банкнотах
Тимур Сулейменов, который тогда руководил процессом разработки дизайна первых казахстанских денег, показал президенту Нурсултану Назарбаеву первый эскиз валюты. Назарбаев вернул эскиз на доработку и поручил сделать несколько вариантов. Разработкой эскизов монет занимались Айрат Исмамбетов и Виктор Ивженко, бумажных банкнот - Мендыбай Алин, Агимсалы Дузельханов, Досбол Касымов.
"В Казахстане мы – уже второе поколение, которое занимается дизайном денежных знаков. Первое поколение вышло на пенсию, к сожалению. Не хватает их опыта. Они учились вообще с нуля. Никто же не знал, как эти деньги рисовать, на чём печатать или чеканить. Никто с нами, разумеется, секретами не делился в то время. Эта информация собиралась по крупицам. По наитию всё и делалось, можно сказать. Поэтому честь и хвала нашим первопроходцам, которые собственно школу дизайна и создали. Нам уже проще", - поделился своими мыслями Алмат Басенов.
В результате выбор пал на эскизы с изображением исторических личностей – Аль-Фараби, Суюнбая, Курмангазы, Шокана Валиханова, Абая, Абулхаир хана и Абылай хана.
12 ноября 1993 года президент Нурсултан Назарбаев подписал указ "О введении национальной валюты Республики Казахстан". 15 ноября тенге стал новой расчётной единицей в стране.
Примечательно, что первые банкноты были отпечатаны в Англии – в старейшей фабрике Лондона "Харрисон и сыновья". Дело в том, что на тот момент в Казахстане не было мощностей для печатания денег. А появились они в 1995 году, когда в целях экономии средств один из корпусов завода АО "Гидромаш" переоборудовали под банкнотное производство.
В этом же году было выпущено свыше 83 миллиона банкнот.
После этого дизайн тенге постоянно менялся. Каждый новый дизайн тенге условно называли новым поколением и давали подходящее название.
Так, второе поколение тенге названо в честь Аль-Фараби, ведь профиль философа и учёного украшал банкноты сразу нескольких номиналов – от 200 до 10 000 тенге. На купюрах третьего поколения национальной валюты, которое увидело свет в 2006 году, появились открытая ладонь, подпись первого президента, ноты национального гимна и столичный Байтерек. Поэтому это поколение назвали "Байтерек".
С 2011 года казахстанцы пользуются четвёртым поколением национальной валюты - "Самрук". Серия включает в себя банкноты номиналом 500, 1 000, 2 000, 5 000, 10 000 и 20 000 тенге. На их лицевой стороне изображен монумент "Қазақ Елі" и летящие голуби. На оборотную сторону художники поместили панорамы Астаны и Алматы, реку Иртыш и плато Устюрт.
За 30 лет - в флагманы индустрии
В 1992 году на базе Ульбинского металлургического завода в Усть-Каменогорске был создан казахстанский монетный двор.
Первая партия монет здесь была выпущена в 1993 году.
"Сейчас это уже полностью сложившийся монетный двор. Он конкурирует на равных с монетными дворами, которые насчитывают свою историю уже в более тысячу лет. Поэтому за 30 лет наш монетный двор достиг очень большого успеха, свободно конкурируя с такими монетными доварами как Британский монетный двор Royal Mint, Французский монетный двор Monnaie de Paris, Польский монетный двор, которым больше тысячи лет. За 30 лет мы их в общем-то нагнали", - с гордостью рассказывает об истории Казахстанского монетного двора Алмат Басенов.
Откуда пришло название валюты?
Такое привычное сегодня "тенге" берёт начало из Средневековья. "Денге" или "таньга" называли свои серебрянные монеты тюрки и монголы в Золотой Орде, Бухаре и Коканде. Отсюда идут корни и русского слова "деньги". Назвать казахстанскую валюту "тенге" предложил учёный Сауык Такежанов.
"Много было споров по названию нашей валюты. Сначала предлагали также как писали на советских рублях – "сом", но к тому времени Кыргызстан успел так назвать свою валюту. Решили не повторяться и поддержали предложение Такежанова", - рассказывает дизайнер валюты.
Самая защищённая в мире
По словам Басенова, в основном в мире не спешат внедрять новые защитные технологии в национальную валюту. Казахстан отличается тем, что постоянно внедряет самые передовые защитные элементы в банкноты. Поэтому тенге и называют одной из самых защищённых банкнот в мире.
Казахстанская банкнота номиналом 20 000 тенге является самым защищённым денежным знаком.
"Достаточно частно нашим банкнотам присваивают международные награды за качество дизайна и оснащённость самыми современными защитными элементами. Это касается и бумаги. Например, в 20000-ой купюре использовалась субстратно-слоённая бумага, которая состоит из бумажных листов и полимеров. Такое впервые в мире было применено именно в наших банкнотах", - рассказывает Басенов.
Банкнота национальной валюты отпечатана на специальной бумаге, которая имеет соответствующий хруст. Если провести пальцами по банкноте, то можно почувствовать рельеф – это специальный вид печати.
Высокая степень защиты от возможных подделок гарантируется и в монетах. Защита монет от подделок также достигается за счет применения передовых технологий производства и эксклюзивного оборудования: микротекст, радужное изображение, голограмма, скрытое изображение и другое.
"Мы сейчас обладаем более 25 номинациями за разные монеты в разные годы в международных конкурсах. Жюри учитывает качество изготовления монет, качество дизайна, ну и разумеется, применение разных технологий. Например, можно сказать о применении тантала. Ни один монетный двор с таким металлом не работает. По той причине, что он сверхпластичен и требует определённых технических манипуляций с инструментом, чтобы такую монету изготовить. Тантал активно применяется в аэрокосмической промышленности. Первую монету как раз из серии "Космос" мы предложили нашим коллекционерам. Тантал применяется и в других сериях, в том числе последняя монета, которая выпущена к 30-летию юбилея тенге, сделана с применением тантала. Там есть танталовая вставка. Монетный двор освоил технологию изменения цвета тантала. В палитре уже где-то около 20 цветов, что, конечно, расширяет возможности применения в дизайне этого редкого металла", - отметил Басенов.
Будущее тенге
В Национальном Банке РК отметили, что в рамках обеспечения функционирования платежного рынка за этот период Национальному Банку удалось создать комплексную нормативно-правовую базу, а также успешно внедрить отвечающую современным международным требованиям и стандартам инфраструктуру, обеспечивающую проведение валовых расчетов между банками страны, – межбанковскую систему переводов денег и Систему межбанковского клиринга.
В инфраструктуре Национального Банка успешно запущен и функционирует сервис цифровой биометрической идентификации.
Инициативы Нацбанка в области платежей позволили участникам рынка своевременно внедрять и предоставлять своим клиентам инновационные услуги, основанные на безналичных расчетах, включая карточки, интернет-оплату, QR-коды, мобильный банкинг и др.
Безналичные транзакции населения за последние 5 лет выросли в 34 раза, составив по итогам 2022 года 103,8 трлн тенге. По итогам трёх кварталов 2023 года безналичные транзакции населения увеличились на 39,5% и составили 101 триллион тенге.
При этом, большинство услуг доступно клиентам онлайн, включая открытие счетов, депозитов, получение кредитов.
Что пережил тенге за 30 лет?
Экономист Андрей Чеботарёв придерживается мнения, что наш тенге – это наша финансовая независимость.
"Если мы от него откажемся, мы потеряем большую часть нашей независимости, нашу финансовую независимость, право определять денежно-кредитную политику. Теущее состояние тенге ровно такое, какое оно есть. Это наша валюта, которой пользуются наши люди, наши предпритяия. Это валюта независимого Казахстана", - сказал экономист.
Более того, он отметил, что тенге – не самая слабая валюта на постсоветском пространстве.
"Тенге – не самая слабая валюта стран СНГ. Да, есть крепче. Кыргызский сом, российский рубль крепче. Кыргызский сом - из-за того, что у них экономика меньше и намного импортозависимая. Российский рубль – из-за того, что у них нефти очень много, намного больше чем у нас. Все остальные валюты гораздо слабее. Обесценивались с 1993 не в 100 раз, а некоторые в 500, 700, 1500 раз! Мы – одна из немногих стран, которая не проводила денаминацию. Мы не отрезали от своих денег нули. Так делали только мы, Армения и Кыргызстан. Все остальные отрезали нули. Беларусь это делала два раза", - отметил экономист.
Андрей Чеботарёв отметил тенденцию недоверия казахстанцев к нацвалюте.
"У нас модно хаить национальную валюту, модно говорить, что она самая слабая, модно чуть что бежать за долларом и говорить: "Давайте откажемся от тенге и введём доллары, всё равно всё в долларах". Нет, не всё в долларах. Наша валюта – наша финансовая независимость. И от таких разговоров она, конечно, тоже зависит. Когда всё население, как чуть что случается, бежит, становится в очереди в обменник, это показывает доверие к валюте. Потом эти же люди удивляются: "А как так? А почему мы падаем?". Да потому что вы чуть что бежите продавать тенге и покупать доллары. Да, от населения многое зависит. Есть худшие валюты. Есть лучшие. Но тенге никому кроме нас не нужен. И это наша задача, чтобы он рос и развивался", - говорит экономист.
В день тенге он пожелал казахстанцам больше доверять родной валюте, нежеле американскому баксу.
"Не пытаться играть в волков с Уолл-стрит. Я знаю людей, которые в марте 2022 года покупали доллары по 650. Не играйте на валютном рынке, если не имеете опыта, пытаясь обыграть родную валюту", - посоветовал Чеботарёв.