Оқиғалар лентасы
- Қазақстанда дәрі-дәрмектің құны көрші елдерге қарағанда жоғары
- Тұман және жел: Қазақстандағы үш күнге арналған ауа райы болжамы
- Қазақстанда алғаш рет жүктіліктің оныншы аптасынан бастап Даун синдромына тест енгізілді
- 2025 жылғы қаңтарда демалыс күнін ауыстыру: қазақстандықтар өз нұсқаларын ұсынды
- "Сарыарқа" шабуылшысы Қазақстан чемпионатының 11-ші аптасының үздік ойыншысы атанды
- 2035 жылға қарай Қазақстан өзін отынмен толық қамтамасыз етеді — Энергетика министрлігі
- ІІМ: үш күн ішінде ұрланған 900-ден астам мал иелеріне қайтарылды
- Объектілерді террористік тұрғыдан осал стратегиялық объектілерге жатқызу критерийлері өзгертілді
- Тоқаевқа ҰҰА мен қарудың жаңа үлгілерінің Қазақстан армиясына келіп түскені туралы баяндалды
- Қазақстанда тұрғын үй саясатын реформалау бойынша қандай түзетулер болатыны белгілі болды
- Геннадий Головкин күтпеген жаңалықтарды хабарлады
- Бұл атом электр станциясы емес: МӨЗ құрылысының мерзімі депутаттарды ашуландырды
- Қанша қазақстандық аннуитет сатып алып ерте зейнетке шықты
- 31 Желтоқсанда пойызбен жүретіндер үшін билет бағасының төмендеуі белгілі болды
- Цифрландыру тіркеуді алып тастауы тиіс-Олжас Бектенов
- Уақытты аудару туралы сауалнама eGov mobile қосымшасынан жоғалып кетті
- Андрей Буялский "Сарыарқамен"шолу келісімшартына қол қойды
- Портал оқырмандары ekaraganda.kz 2024 жылдың ең жағымды жаңалықтарын таңдады
- Ресейліктер үшін Қазақстан азаматтығын бөліп-бөліп ресімдеу: ІІМ маңызды мәлімдеме жасады
- 2025 жылы 900 ден астам запастағы офицерлер әскери қызметке шақырылады
- Монополистер қазақстандықтарға жылыту үшін 768 млн теңгеден астам қаражат қайтарады
- Электронды білезіктер жиі қолданыла бастады — ҚР Жоғарғы Соты
- Ұрпақтан-ұрпаққа: корейлердің этномәдени бірлестігінің өкілдері қарағандылықтарға кимчи сыйлады
- Қарағанды облысында "ақбөкен" табиғатты қорғау акциясы басталады
- Қарағандыда Майқұдық саябағында бөлшектелген орталық саябақтан жарқыраған қолшатыр табылды
- Теміртауда домушник ұсталды
- ІІМ Қазақстанда адам саудасы фактілері бойынша статистиканы жариялады
- Қарағанды облысында интернет байланысын жақсарту үшін не істеп жатыр
- Қарағанды облысының ардагерлер кеңесінде жаңа басшы
- Қарағандыда осы қыста Майқұдық саябағында да желілік мұз айдыны болады
- Қарағанды облысында SARYARQA Jastary жастар форумы өтті
- Отын тапшылығы Қазақстанға қауіп төндіре ме, - деді Энергетика министрлігінің басшысы
- Қазақстанның қаржы жастығы қаншалықты сенімді?
- Құтқарушылар саусағында сақина тұрып қалған қызға көмектесті
- Қарағанды облысының аграршылары арзандатылған дизель отынын жеткізуге өтінім бере алады
- Неліктен Үкімет Қазақстанда алимент қорын құруға қарсы
- Қарағандылықтарды АИТВ және ЖИТС туралы көбірек білуге шақырады
- Қарағандыда жануарларды қорғау митингі өтті
- Бірінші орын және рекорд: Теміртау спортшылары пауэрлифтингтен әлем чемпионатын жеңіп алды
- Есірткі бизнесінде ұсталған тәртіп сақшылары өмір бойына бас бостандығынан айырылуы керек-AMANAT
- Шахтинск квартеті Қарағандыда жаңа көрме ұсынады
- Қарағандыда ондаған құс Қоректендіргіштер орнатылды
- Қазақстанда Қорғаныс министрлігінің кейбір бұйрықтары өзгертіледі
- Қазақстанның автожолдарында жаңа индекстер енгізілді
- Қарағанды облысында жыл басынан бері 197 отбасы "қандас" мәртебесіне ие болды
- Қарағанды облысында науқастардың қайтыс болуы-туыстары ұзаққа созылған тергеу туралы мәлімдеді
- Денсаулық сақтау министрлігі Mpox вирусын анықтау үшін отандық реагенттерді сатып алуға 900 мың теңгеден астам қаражат жұмсады
- Президенттік олимпиадада қарағандылықтар қола медальдар мен білім гранттарын алды
- Қарағанды облысы бойынша ҰҚКД пара беру кезінде адвокатты 4 млн теңгеге ұстады
- Қарағандылықтарды кәрізді дұрыс пайдалануға үйретуге тырысуда
- Теміртауда көлікке түскен жаяу жүргіншіге айыппұл салынды
- "Террикон алқабы" it-хабында қараша айындағы конференция қандай мәселелерге арналады
- Көптеген қорлар мен бақылау аз: Қазақстанда қайырымдылықпен не дұрыс емес
- Балалар кітапханасында Қарағанды туралы бейнесюжеттер байқауының қорытындысы шығарылды
- Қарағандыда Ева Натанованың жеке көрмесі жұмыс істейді
- Болашақ жұмысшы мамандықтары: Қарағандыда жастар слеті өтті "Enbek.Bolashaq.Damu»
- Қарағандыда халықаралық мысықтар көрмесі өтті. Фоторепортаж
- Түнгі сапарлардың күшін жою: дәрігерлер денсаулық сақтау министрлігіне бейне хабарлама жазды
- Жанып кеткен тамақтың салдарынан Теміртау тұрғынының пәтерінде өрт шықты
- Қарағанды облысында ауыл шаруашылығының үздік қызметкерлері марапатталды
- Серік Сәпиев Қарағанды облысының спорт басқармасын басқарады
- Бұлтты технологиялар бизнес пен стартаптардың өмірін қалай жеңілдетеді: Vk Cloud тәжірибесі
- ҚАЖД бастығы Қарағанды облысы мен Ұлытау тұрғындарымен онлайн кездесті
- Бүгін қандай мереке: 25 қараша
- Қазақстандағы өнімдердің бағасы "көтерілді"
- Қазақстанның судьялар корпусында қанша әйел жұмыс істейді
- Қазақстанда балықтың кейбір түрлерін әкетуге тыйым салынады
- Қазақстан ең қолжетімді мобильді интернеті бар топ-10 елдің қатарына енді
- Қазақстанның шағын және орта компанияларының 49% - женщины әйелдер басқарады
- Қазақстанда жаңа Су кодексінде шағын су объектілері мен мұздықтарды қорғау бойынша шаралар әзірленді
- Сандық көшпенділерге визаны қалай алуға болады
- Қазақстанда балық өсірушілер үшін субсидиялардың жаңа түрін енгізу ұсынылды
- Шетелде жұмысқа орналасу: Қазақстанда жеке жұмыспен қамту агенттіктерінің қызметі реттеледі
- Қазақстанда дәрі-дәрмек өндірісі күрт өсті
- Қазақстанда Еуропаға жаңа тікелей рейс іске қосылуы мүмкін
- Аэротаксилер Қазақстанда іске қосылғысы келеді
- Қазақстанда шетелдік жұмысшыларға квоталарды төмендетуге ниетті
- Сауалнама көрсеткендей, қазақстандықтардың 85% - ы темекі шегудің зиянын мойындайды
- Қазақстанда минералды тыңайтқыштар өндіретін жаңа кәсіпорындар пайда болады
- Тобет тұқымының генофондын қазақстандық ғалымдар зерттеп жатыр
- Қазақстандықтар автосалондарда машинаның қандай маркасын жиі сатып алады
- Қазақстандық авиадиспетчерлер жасанды интеллектті пайдалана отырып оқытылатын болады
- Қазақстанда малға 50 миллион тоннадан астам жем дайындалды
- Қазақстандықтар бір айда 164 мыңға жуық автокөлікті есепке қойды
- Қазақстан өңірлерінде құрма қанша тұрады
- Қазақстанның су көлігі 2024 жылы жолаушылар санын екі есеге арттырды
- Қазақстандағы алаяқтықтың жаңа түрі: БАӘ, Қытай және Грузиядан машиналар сатып алу
- Қазақстандықтар инвестициялық монеталарды сауда алаңдары арқылы сатып ала алады
- Қазақстанда музыканттарға авторлық аударымдарды цифрландыру ұсынылады
- Қазақстандағы қоймалардың тапшылығы: электрондық сауданың өрлеуі неде
- Мәселелер көбейіп келеді: машиналар қашан көтеріле бастайды?
- Қазақстанда төлем карталарының саны 80 млн бірлікке жетті
- Қазақстанда үш жасқа дейінгі машиналарды әкелу тәртібі өзгерді
- Жаңа жылға қалай қауіпсіз арықтауға болады
- Әлемдегі тұщы су қорының азаюы деп түсіндірді ғалымдар
- Қазақстан Орталық және Оңтүстік Азиядағы ең тұрақты ел мәртебесін растады
- Қазақстан туризм саласында беделді халықаралық сыйлыққа ие болды
- Арал теңізі Қазақстанда шынымен де суға тола ма?
- Қазақстандықтар тұтынушылық кредиттерді көбірек ала бастады
- Қазақстанда жаңа егіннің астығын тікелей сатып алу үшін қанша ақша қажет
- Қазақстандықтар "Болашақ" бағдарламасы бойынша бакалавр дәрежесін ала алады
- 2024 жыл жер тарихындағы ең ыстық жыл болуы мүмкін
- Қазақстанда Жеңіл өнеркәсіп қалай дамиды?
- Қазақстанда 26 млрд теңгеге салық кімге қосымша есептелді
- Әділет министрлігінің Заң шығару институтында түбегейлі өзгерістер қажет ― депутат
- Қазақстанда 2024 жылы қандай жаңа зауыттар мен фабрикалар іске қосылды
- Қазақстанда көтерме және бөлшек сауда көлемі өсті
- Қазақстанның қай қаласында ең арзан пәтерлер бар
Сауалнама
- Иә. Олар өте жақсы жасайды;(295)
- Мен сапаға ризамын,бірақ тұрақты кептелістер кедергі келтіреді;(44)
- Жоқ. Олардың не жаман екенін бірден көруге болады-олар екі жылдан кейін ауысады;(269)
- Қанша жасасаңыз да, мағынасы болмайды. Тек желге ақша.(33)
Дружная туристская семья: областному карагандинскому Турклубу – 60 лет
Фото предоставлено областным Туристским клубом КарагандыПешеходный, горный, водный, велосипедный, лыжный, авто-, мото-... это даже не полный список видов туризма, которые действуют и развиваются в Карагандинской области. Областному туристскому клубу, который к этому тоже причастен, исполняется 60 лет. Сюда приходят новые участники, чтобы не только обучаться туризму, но и пробовать свои силы на соревнованиях. Как изменился Турклуб за эти годы? Как в него вступить? Об этом корреспонденту ekaraganda.kz рассказал его руководитель Сергей Кистанов.
Карагандинский областной туристский клуб образован в ноябре 1963 года, а сам Сергей Кистанов вступил в него в 1969 году. Тогда, вспоминает, работал в органах внутренних дел – был капитаном милиции, а супруга трудоустроилась в «Карагандауголь». На предприятии начальником лаборатории был Владимир Бродский, кандидат в мастера спорта по пешеходному туризму.
"Он пригласил нас поехать в Каркаралинск – и это была моя первая туристская поездка. Турклуб тогда существовал на общественных началах, Владимир был его председателем, - рассказывает Сергей Павлович. – В помещении клуба действовал пункт проката туристского оборудования – все это было при Областном совете по туризму и экскурсиям. Сейчас совета уже нет, но наш клуб продолжает свою работу".
Сергей Кистанов делится: в тот момент имел стремление к водному туризму, и позже стал первым председателем комиссии водного туризма. Это было начало 70-х, шло совершенствование работы – появилась нормативная база и правила. Спустя еще время Сергея Павловича избрали председателем правления Турклуба, а в 1978 году он ушел из органов – его пригласили работать именно в клубе.
"Параллельно я мощно занимался активным туризмом, проводил школы подготовки, создание секций и клубов в трудовых коллективах, семинары и другие события. Нам повезло, что в Совете по туризму и экскурсиям сохранился весь архив с момента его создания в начале 60-х. Мне разрешили поработать с этим архивом, - рассказывает Сергей Павлович. – Но клубу важно было развиваться дальше – к нам подключалось студенчество. Старшим инструктором Совета по туризму и экскурсиям был тогда Глеб Айгистов, известный и как автор бардовских песен, и как чемпион Советского Союза по альпинизму. С Глебом мы составили программу для дальнейшей работы".
Главное, что удавалось – и тогда, и сейчас – работать коллективом, пусть и на общественных началах, подчеркивает Сергей Кистанов. В республике в то время, говорит, было 26 турклубов. С 1978 года их утвердили официально, и официально их стали финансировать. Появились штатные работники, число которых рассчитывалось по количеству населения города: в нашей области таких было три, плюс один работник в Темиртауском клубе. Мощным был в городе металлургов и клуб туристов «Карметкомбината».
"В конце 80-х появилась тенденция перевести клубы на хозрасчет: профсоюзы их содержать уже не могли. К этому моменту при клубах уже работали Федерации туризма как спортивные организации, вхожие в систему спорта СССР, - делится Сергей Кистанов. – Но если финансирование при таком раскладе уже другое – как нам, клубу, проводить те же соревнования? И здесь повезло: мы успели получить разрешение на то, чтобы клубы были в составе Федераций".
Плюс ко всему, Сергей Павлович параллельно был старшим инструктором и председателем такой Федерации в Караганде. Но средства, понятно, надо было зарабатывать, чтобы сохранить клуб. Поэтому, на примере клуба альпинистов, который тоже перешел на хозрасчет в 1988 году, высотные работы с использованием альпинистских приемов проводились с помощью опытных туристов.
"То есть, люди могли получать за это зарплату – то были 90-е, и мы помогли им выжить в полном смысле этого слова. Туристы, имеющие навыки горного туризма, трудились на предприятиях с использованием канатных систем. Они делали монтаж и демонтаж сооружений – вплоть до уборки высоких труб в котельных, чтобы не привлекать леса. И 20% от получаемых сумм мы направляли на развитие туризма. Поначалу мы смогли доказать, что такая работа служит практикой для горных туристов, - уточняет Сергей Павлович. – Конечно, позже появился налог – и тогда пришлось бы сокращать зарплату сотрудникам или не отчислять на спорт. Турклубы почти сошли на нет. Впоследствии мы перешли на нынешнюю форму работы".
Сейчас, поясняет Сергей Кистанов, клуб живет за счет участников. Но речь здесь не о членских взносах: люди ходят в походы и экспедиции за свой счет – то есть, фактически платят за то, что им нужно. А это проезд, питание, аренда снаряжения. Прибыли клубу это не приносит, а расходы на участие в походах меньше, говорит руководитель, меньше, чем в турфирмах.
"Так наш клуб живет и развивается – он известен в странах бывшего Союза, один из наших активистов – член президиума Всемирной организации активного туризма в СНГ. Караганду знают. Мы друг другу доверяем: команда у нас сплоченная. В девяностые на одной из годовщин проводили традиционный вечер туристов – дело было в театре музыкальной комедии. Я тогда был депутатом городского маслихата Караганды, пригласил на праздник секретаря маслихата и акима города. Вожу их, беседуем, народ собирается... У нас есть семья туристов, сын которых тогда еще был совсем маленький. И вот я иду по балкону с высокими гостями – он бежит. Поймал его за ухо: «Что летишь? Упадешь!». А он: «Ну, Палыч, я же знаю, как бегать!». Гости – в умилении. Они тогда тоже подметили, что отношения у нас, как в семье. И у нас действительно тесные отношения – дружная туристская семья", - улыбается Сергей Кистанов.
Нашу беседу прерывают карагандинские студенты: Альбина Аюпова и Артем Зимарев заглянули в Турклуб за снаряжением. Пока ребята собираются, рассказывают: в клубе состоят почти год, уже успели выступить на нескольких соревнованиях, очень любят пешеходный и горный туризм. А скоро отправятся в очередное путешествие – в Каркаралинск и Кент.
Много ли в Турклубе молодежи? Стены зала украшают стенды с фотографиями детей, родители которых – опытные туристы. Походы – зимние, осенние, летние... Если клуб вырос – в нем должны быть участники, а если есть участники – есть и секции, отмечает Сергей Кистанов. Подготовка юных туристов – в ходу, выступление на состязаниях – тоже.
"Мы проводим соревнования по обмену опытом по применению технических приемов. У туризма ведь много видов. Подводный, космический, пешеходный, горный, водный, велосипедный, лыжный, авто-, мототуризм... Для каждого вида – особые требования. А внутри них – по три категории сложности, - уточняет руководитель Турклуба. – Постоянно выделяются интересные виды занятий: альпинизм, спортивное ориентирование, скалолазание. По ним тоже проводятся соревнования. И когда стала создаваться Федерация туризма в Союзе, возник вопрос о том, чтобы группу соревнований объединили в соревнования по технике туризма. Выделено и туристское многоборье – собственно технические соревнования, а также спортивный туризм – походы".
Постепенно такие соревнования с рельефа стали переходить в залы. Но это означает, что появился и новый вид спорта, позволяющий людям более оперативно присваивать спортивные разряды, говорит Сергей Кистанов.
"Допустим, звание мастера спорта по туристскому многоборью можно получить за четыре-пять лет. В походном туризме – другая система разрядов: группа идет на маршрут, защищает его, и по набору маршрутов уже оформляется разряд. В программах есть кросс-походы – когда нужно быстро пройти маршрут за определенное время. Но ведь в спорте есть конкуренция: быстрее, выше, сильнее – что неприменимо в походном туризме, иначе будет опасно и неинтересно. Вот и получается, что туристское многоборье стало отдельным видом спорта, - размышляет Сергей Павлович. – Кроме того, на получение разряда в некоторых видах туризма может уйти 10-12 лет – срок очень внушительный".
Что касается вступления в клуб, тут главное – участие человека в проведении мероприятий. В пример Сергей Кистанов приводит книгу об основоположнике активного и спортивного туризма в карагандинском регионе Николае Пагануцци, центральным автором которой стала член клуба Алия Аупенова. Есть в клубе и своя библиотека с тематической литературой. В Советском Союзе она формировалась через книготорг, теперь издания дарят или оставляют карагандинцы.
Ведут в Турклубе и секционную работу, и учебно-методическую. С 2016 года идет активное сотрудничество с системой образования, в том числе по заявкам и запросам. Несколько лет назад, рассказывает Сергей Кистанов, предложили создание центров туризма в районах – при школах. В прошлом году в шести районах области провели семинары, подготовили учителей и учеников, сделали однодневные походы.
"Проводим встречи, простейшие походы, предлагаем маршруты и создаем их карты. Группы юных туристов, которые там формируются – это результат кружковой работы школы. Цель таких походов – краеведение, плюс мы проводим и участвуем в экспедиции «Моя родина – Казахстан». Можно к нам прийти и получить знания для пешеходного или другого вида туризма, - добавляет Сергей Павлович. – Недавно наши руководители походов первой категории – это простейшие походы – начали готовиться к экзамену, который будут сдавать на выездах и в здании клуба".
Всего активных инструкторов по туризму в области около сотни, уточняет глава Турклуба. Из них 12 – заслуженные инструкторы по туризму РК, еще 10 человек удостоены высшей награды Центрального совета по туризму и экскурсиям СССР «За развитие туризма и экскурсий в стране». Сергею Кистанову такую награду вручали дважды. Кроме того, около 20 инструкторов удостоены звания «Почетный работник туризма РК».
Походы, в которые клуб отправляется со своими участниками, всегда стараются сделать увлекательными. Но и открытые вопросы в этом направлении тоже есть: к примеру, есть смысл смягчить требования к спортивным разрядам – чтобы разряд можно было получить за пять-шесть лет, как и в туристском многоборье. Так у людей будет больше стимула получать разряды.
"Свои соревнования мы тоже проводим: одно из них – по технике водного туризма. Организуем и соревнования с выездом в несложные походы – со школьниками и молодежью, и хотелось бы, чтобы вузы тоже больше участвовали в таких событиях, - делится Сергей Кистанов. – Наши инструкторы активно занимаются просвещением в этом направлении – например, вместе с нашими тренерами Татьяной Кубрак и Николаем Воеводой мы разработали и создали курс и программы обучения спасателей в политехническом колледже. Это были первые методические разработки. Я создал программу «Выживание спасателя»: умею спать в снегу, знаю, как действовать, если человек будет падать с высоты".
Что касается празднования юбилея Турклуба, событий запланировано несколько. В мае прошел слет по технике горного и пешеходного туризма. В первые субботу и воскресенье июня провели соревнования по технике горного туризма на Красных скалах близ Темиртау. В первых числах июля прошли состязания на воде – на байдарках и катамаранах. Зимой ожидается вечер туристов, где члены клуба традиционно обмениваются опытом и достижениями и куда могут прийти новые участники.
"Такой вечер мы проводим в первую субботу декабря. Покажем, что сделали за 60 лет, расскажем о новых туристских группах, среди которых есть и авто-, и мототуристы, и велосипедисты – и пусть они уже не относятся к нашему клубу, но стабильно существуют, - говорит руководитель областного Турклуба. – Так что главное торжество еще впереди".
В материале использованы фото автора
и фото из личного архива Туристского клуба