Қазақстан сапасыз бензинге батып бара жатыр: сарапшы отынды кім сұйылтатынын айтты

ҚР сауда және интеграция министрлігінің деректері бойынша әрбір төртінші отын сынамасы тексерілмейді.

"Мұнай өңдеу зауытынан соңғы тұтынушыға дейінгі жолда отын сапасы нашарлайды. Қазақстанда жаңғыртудан өткен үш ірі МӨЗ жұмыс істейді. Бұл дегеніміз, АИ-95 бензині еуропалық K4 және K5 стандарттарына сәйкес келеді. Бірақ, өкінішке орай, делдал компаниялар, оның ішінде шағын және орта бизнес өкілдері отынды сумен және басқа заттармен сұйылтып, нарыққа сапасыз өнім шығарады", - деп түсіндірді Жақиев.

Мәселені шешу үшін не істеу керек?

Сарапшының айтуынша, жағдайды кешенді тәсілмен ғана өзгертуге болады. Ол үш қадамды атап өтті:
- энергетика және өнеркәсіп министрліктері тарапынан бақылауды күшейту;
- МӨЗ-дегі ішкі бақылауды арттыру;
- жанармай құю станциялары мен мұнай базаларын үнемі тексеріп отыру үшін аймақтық департаменттер мен комитеттердің жұмысын жандандыру.

Неліктен жанармай жетіспейді?

Қазақстан 2024 жылы 90 млн тоннаға дейін мұнай өндірді, ал үш МӨЗ ішкі нарықты 15 млн тонна отынмен қамтамасыз етті. Алайда, Жакиев атап өткендей, әр көктем мен күзде аграрлық сектор тарапынан тұтынудың өсуіне байланысты тапшылық тіркеледі.

Ресейден Импорт және жаңа тәуекелдер

Сарапшы тапшылық импорт есебінен жабылатынын еске салды:

"Энергетика министрлігі, "ҚазМұнайГаз" және ресейлік мұнай-газ компаниялары арасында индикативтік теңгерім бойынша келісім бар. Жыл сайын Ресей 1,5 млн тоннаға дейін дизель отынын, АИ-92, АИ-95 және басқа да өнімдерді жеткізеді".

Бірақ аймақтағы жағдай күрделене түсті.

"Ресейдің мұнай өңдеу зауыттарына украиналық дрондардың шабуылдары жиі кездеседі. Сондықтан сұрақ туындайды-Ресей Федерациясы Қазақстан алдындағы экспорттық міндеттемелерді одан әрі орындай ала ма? Осыған байланысты Энергетика министрлігі Әзірбайжанмен, Өзбекстанмен және Түрікменстанмен осы елдерден отын жеткізу туралы келіссөздер жүргізуде", - деп атап өтті Асылбек Жақиев.