Қазақстанда сталкинг үшін қылмыстық жауапкершілік енгізілді

Азаматтардың жеке бас бостандығын қорғау жөніндегі шараларды күшейту мақсатында және "Заң және тәртіп" тұжырымдамасын іске асыру шеңберінде 2025 жылғы 16 шілдеде Мемлекет басшысы Қылмыстық кодекске 115-1 — "Сталкинг"жаңа бабы енгізілген заңға қол қойды.

Сталкинг-бұл адаммен қарым-қатынас орнатуға және (немесе) оның еркіне қайшы келетін, зорлық-зомбылықпен ұштаспаған, елеулі зиян келтірген әрекеттерді білдіретін адамды заңсыз қудалау.

Мұндай әрекеттер үшін отандық заңнамада алғаш рет 200 АЕК-ке дейін айыппұл, 200 сағатқа дейін қоғамдық жұмыстар немесе 50 тәулікке дейін қамауға алу түріндегі қылмыстық жауапкершілік көзделген.

Егер сталкинг зорлық-зомбылықпен, қорқытумен, бопсалаумен, жеке өмірге қол сұғылмаушылықты бұзумен қатар жүрсе, іс-әрекеттер қылмыстық кодекстің басқа баптары бойынша қосымша сараланатын болады.

"Сталкинг бабы бойынша қылмыстық қудалау нақты зиян болған кезде басталатынын білу маңызды — мысалы, жеке өмірге құқықты бұзу, қозғалыс еркіндігін шектеу немесе психологиялық қысым", — деп атап өтті прокуратура.

Жауапкершілікті енгізудің мақсаты-құрбандарды ерте кезеңде қорғау және зорлық-зомбылық пен агрессивті мінез-құлыққа нөлдік төзімділікті қалыптастыру.

Өз құзыреті шегінде жүзеге асырылатын құқық қорғау органдарының заңды әрекеттері сталкинг белгілеріне жатпайтынын атап өткен жөн.

Бас прокуратура азаматтарды сталкингтің көріністеріне бей-жай қарамауға шақырады. Мұндай жағдай туындаған жағдайда дереу ішкі істер органдарына хабарласу қажет.