Қазақстандықтардың банктік шоттарының деректері анонимді кодтардың көмегімен қорғалады

Фотоколлаж Liter.kz

3 Шілде, 202516:34 liter.kz

Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету-қаржы жүйесінің маңызды міндеттерінің бірі. Оны арттыру үшін Қазақстан Ұлттық Банкі қаржы ұйымдары үшін жаңа талаптар енгізді, деп хабарлайды Liter.kz сілтеме жасай отырып Fingramota.kz.

2025 жылғы 1 шілдеден бастап ҚР Ұлттық Банкі қаржы ұйымдарына міндетті жаңа талаптар енгізді. Нәтижесінде банктер, шетелдік банктердің филиалдары, сондай-ақ "Қазақстанның Даму Банкі" АҚ және "Қазпошта" АҚ Ұлттық Банкке беруге міндетті:

Банктік шот (салым) иесі туралы есеп-деректерді алғаннан немесе өзгерткеннен кейін 10 жұмыс күні ішінде.
Банктік шот (салым) шарты туралы есеп-10 жұмыс күні ішінде.
Банктік шот туралы есеп бірдей мерзімде.
Шот бойынша қаражаттың қозғалысы туралы айлық есеп-келесі айдың 10 жұмыс күнінен кешіктірмей.

Бұл есеп шоттардың барлық түрлеріне қатысты – ағымдағы, мерзімді, жинақтаушы, инвестициялық, шартты, ұлттық және шетел валюталарында, тіпті нөлдік қалдықпен.

Есептердің мазмұны мыналарды қамтиды:

Меншік иесі туралы мәліметтер: пайдаланушы санаты (жеке тұлға, жеке тұлға, заңды тұлға), туған жылы, жынысы, азаматтығы, аймағы.
Шарттың талаптары: сомасы, валютасы, салым мерзімі, мөлшерлемесі, мультивалютасы, мерзімінен бұрын алу мүмкіндігі.
Шоттың техникалық деректері: валюта, қалдық, төлемдер мен аударымдардың мақсаты.
Операциялар типологиясы: түсімдер, есептен шығару, пайыздарды есептеу, қамауға алу және т. б.

Жеке деректерді қорғау қалай қамтамасыз етіледі

Деректерді тұрақты беру кезінде тәуекелдерді азайту үшін қорғау шаралары қарастырылған. Мәселен, азаматтардың банктік шоттары (салымдары) бойынша ақпарат анонимдендіріледі. Атап айтқанда, деперсонализация қолданылады: ЖСН орнына ДИН қолданылады – ұзындығы 15-64 таңбадан тұратын бірегей шифрланған код, оны арнайы жабдық пен бағдарламалық қамтамасыз етусіз үшінші тұлғаларға ЖСН-ға қайта түрлендіру мүмкін емес. Нәтижесінде, тек уәкілетті органдар – Ұлттық Банк, АРРФР, салымдарға кепілдік беру қоры және басқалар сұрау салу бойынша қорғалған арналар арқылы осы ЖСН/БСН ала алады.

Сол сияқты, аты-жөнінің орнына анонимді сәйкестендіру нөмірі қолданылады. Бұл шешім қаржы ағындарын бақылауды, көлеңкелі операциялармен күресуді, ақшаны жылыстатуды және терроризмді қаржыландыруды күшейтуге мүмкіндік береді.

Жеке деректерді қалай қорғауға болады?

Банкпен жасалған шарттарды мұқият оқып шығыңыз: сіздің деректеріңіз қалай қолданылатынына және банк қандай қорғаныс шараларын ұсынатынына назар аударыңыз.
Егер операцияның дұрыстығына күмән туындаса, дереу үзінді көшірмені сұраңыз және оны мобильді немесе веб-қосымша арқылы тексеріңіз.
Тек банкпен ресми байланыс арналарын пайдаланыңыз, "банк" немесе "Ұлттық банк"ретінде ұсынылатын хабарламалардан/қоңыраулардан сілтемелер бойынша өтпеңіз.
Интернет-банкинг және мобильді қосымшалар үшін екі факторлы аутентификацияны (2FA) орнатыңыз.
Құрылғылардағы амалдық жүйе мен бағдарламаларды жаңартыңыз: банктер мен мемлекеттік қызметтер бағдарламалық жасақтаманың қорғалған нұсқаларын қажет етеді.
Телефондар мен компьютерлерге лицензияланған антивирустық бағдарламаны орнатыңыз, ал Android қолданған кезде қолданба рұқсаттарын тексеріңіз.
Операцияларды растау үшін телефон арқылы жеке деректерді (парольдер, SMS-кодтар) жіберуді ұмытыңыз – банктер ешқашан мұндай әрекетті сұрамайды.
Маңызды құжаттар мен мәлімдемелердің сақтық көшірмелерін жергілікті немесе шифрланған бұлтта сақтаңыз.
Күрделі құпия сөздерді және күшті құпия сөз менеджерлерін пайдаланыңыз.
Барлық онлайн-банкке кіру және транзакциялар туралы хабарламаларды орнатыңыз-бұл күдікті әрекеттерге уақытында жауап беруге мүмкіндік береді.

Банк деректерін үнемі тексеріп отырыңыз – егер сіз белгісіз операцияларды байқасаңыз-картаны/шотты дереу бұғаттап, банкке хабарласыңыз.

Тақырып бойынша сілтемелер3 ШілдеҚазақстандықтар Шілдеде қандай салықтар мен міндетті төлемдерді тапсыруы тиіс