Қазақстан рентабельділігі төмен кен орындары үшін салық жеңілдіктерін енгізеді

Салық кодексінің жобасымен жұмыс барысында Үкімет тау-кен металлургия секторының өзара тиімді салық салу жүйесіне бағытталған бастамаларын қолдады. Шын мәнінде, біз артықшылықтардан гөрі инвестициялық қызметті ынталандыру туралы көбірек айтып отырмыз.

Қазақстан Салық кодексінің жобасына рентабельділігі төмен кен орындары үшін пайдалы қазбаларды өндіруге арналған ставканы(ПДПИ) нөлдендіруді көздейтін өзгерістер енгізілді (15% дейін). Бұл шара бес жылға дейін немесе кен орнының рентабельділігі 15% - дан асқанға дейін қолданылады.

Мемлекет қатты пайдалы қазбаларды қайта өңдеуге салынған инвестициялардың орнына салықтық жеңілдіктер береді, бұл қайта өңдеу саласының дамуын күшейтеді. Орта мерзімді перспективада бұл экономиканың өсуі үшін мультипликативтік әсерді қамтамасыз етеді, өнеркәсіптік қауіпсіздікті арттырады және қызметкерлердің еңбегін қорғау стандарттарын сақтауға тікелей ықпал етеді.

Жер қойнауын барлауды ынталандыру үшін жаңа Салық кодексінің жобасына маңызды шара — геологиялық барлау жұмыстарына шығыстарды салықтық шегерімдерге жатқызу мүмкіндігі салынды.

Бүгінде Қазақстан ресурстардың сарқылуына тап болып отыр: барланған мыс қорлары 10-12 жылға ғана жетеді, ал хромның ашық қорлары таусылған. Бұл ретте геологиялық барлау жеткіліксіз деңгейде қалып отыр: қол жетімді аумақтың тек 16% - ы лицензияланған, ал барлау шығындары әлемдік орташа көрсеткіштерден төмен.

Жаңа норма жер қойнауын пайдаланушыларға жобалардың табыстылығына қарамастан, келісімшарттық және келісімшарттан тыс қызмет бойынша барлау шығындарын ескеруге мүмкіндік береді. Бұл жаңа кен орындарын іздеуге, әсіресе қол жетпейтін және бұрын игерілмеген аудандарда белсенді инвестицияларға мүмкіндіктер ашады. Бұл ретте, жұмыс бағдарламалары мен инвестициялық міндеттемелердің орындалуын бақылау өнеркәсіп және құрылыс министрлігінде сақталады.

Техногендік минералдық түзілімдерді (ТМҚ) қайта өңдеу үшін ХДПИ ставкаларына 0,1 төмендету коэффициентін енгізу Қазақстанда жинақталған қалдықтар проблемасын шешу үшін маңызды шара болып табылады.

Қалдықтарды қайта өңдеу кезінде ХДПИ төмендетілген мөлшерлемесін қолдану қайта өңдеу саласын дамыту үшін ынталандырулар туғызады, бұл КТС, ҚҚС және басқа да салықтар арқылы салық түсімдерінің ұлғаюына ықпал ететін болады. Бұл экологиялық әсерді азайтып қана қоймай, мыс пен никель сияқты құнды компоненттерді экономикаға қайтарады.

Жалпы, Салық кодексінің жобасы одан әрі талқылау барысында пысықталатынын атап өтеміз, өйткені ол Парламент Мәжілісінде тек бірінші оқылымнан өтті.