Алимент бойынша борышкер өзін банкрот деп жариялай ала ма

Қазақстанда 2023 жылдың 3 наурызынан бастап банкроттық рәсімдеуге болады. Ең сұранысқа ие-соттан тыс банкроттық рәсімі. Оны банктер, микроқаржы ұйымдары және коллекторлық агенттіктер алдындағы қарыздар бойынша қолдануға болады.

Екінші рәсім-сот банкроттығы. Оны қазақстандықтар 1 600 АЕК-тен астам (2024 жылы 5,9 миллион теңге) және кредиторлар алдындағы борыштың барлық түрлері бойынша қолдана алады.

"Алайда, алимент және басқа адамның өмірі мен денсаулығына келтірілген залал бойынша қарыздар, қылмыстық құқық бұзушылықтар бойынша залалды өтеу, сондай - ақ сот шешімі бойынша өндіріп алынатын бюджетке төленетін төлемдер есептен шығаруға жатпайтынына Сіздің назарыңызды аударғым келеді", - деді Сейілжан Ахметов ОКҚ брифингінде.

Сот банкроттығы кезінде борышкердің мүлкі сауда-саттықта сатылады. Бірақ мұнда да нюанстар бар. Кредитор борышкердің жалғыз тұрғын үйін сот банкроттығы барысында ол кепіл нысанасы болған жағдайда ғана алып қоюға құқылы. Түскен қаражат белгіленген кезектілікке сәйкес кредиторлар алдындағы борыштарды өтеуге жіберіледі.

Борыштың қалған өтелмеген сомасы борышкердің жосықсыз белгілері болмаған жағдайда есептен шығаруға жатады. Яғни, ол мүлікті, ол туралы ақпаратты жасырмауы және жалған мәліметтер бермеуі керек.

Сот банкроттығы рәсімін құрамына мыналар кіретін қаржы басқарушылары жүзеге асырады:

• заңды тұлғалар мен ЖК банкроттық рәсімін жүзеге асыратын әкімшілер;
• кәсіби бухгалтерлер;
• заң кеңесшілері;
• аудиторлар.

Олардың қызметтері ақылы, борышкердің мүлкі есебінен - айына бір ең төменгі жалақы (2024 жылы бұл 85 мың теңге). Мүлкі жоқ әлеуметтік осал адамдар үшін қаржы басқарушыларының қызметтері үшін мемлекет төлейді. Қаржы менеджерлері ретінде 204 адам бар.

Естеріңізге сала кетейік, 2023 жылдың 3 наурызынан бастап қазақстандықтардан банкроттықты ресімдеуге 131,3 мыңнан астам өтініш түскен. Мемлекеттік кірістер органдарының қарауында 6,6 мың өтініш бар. Рәсім 8,4 мың азаматқа қатысты жүргізіледі. 96 мың өтініш бойынша Мемлекеттік кірістер органдары банкроттықты ресімдеуден бас тарту туралы шешім қабылдады.

Банкроттар қарыздарының жалпы сомасы 40,9 миллиард теңгені құрады.