Лента событий
- Морозы до -8 градусов и грозы: погода в Казахстане на выходные
- Вопросы предупреждения правонарушений среди школьников обсудили с педагогами полицейские в Караганде
- Ночного вора с поличным задержали полицейские в Караганде
- В Караганде район Фёдоровских дач снова залило водой
- В Караганде пройдёт забег единства
- Почти вполовину сократилось число свалок в Карагандинской области
- В рамках республиканской акции «Таза Қазақстан» активное участие приняли специалисты сферы образования города Балхаш
- Механическая чистка дорожного полотна пройдет на трассе Караганда — Астана
- “Запрещенку” пытались пронести в карагандинскую колонию
- Карагандинцев приглашают на экосубботник
- Почему уровень воды резко поднялся в озере Балхаш
- По каким улицам Караганды заменят водопроводные и канализационные сети
- В Караганде отремонтируют дорогу по пути следования 49-го маршрута
- Латки во время ямочного ремонта должны ставить за сутки — замакима Караганды
- Карагандинские спасатели завершили противопаводковые работы в СКО
- В Караганде состоялось открытие спортивного фестиваля безграничных возможностей среди людей с особыми потребностями
- Общенациональный телемарафон пройдет в Казахстане
- С начала текущего года в суд района имени Казыбек би поступило 17 уголовных дел, связанных с мошенничеством и киберпреступностью
- 1,5 миллиарда тенге выделено из бюджета на ремонт теплосетей в Караганде
- Паводки в Карагандинской области: об итогах периода рассказали в ДЧС
- 481 безработного планируют обучить в этом году на профессиональных курсах в Карагандинской области
- В списке лучших: 9-летний карагандинец показал высокие результаты на международном состязании среди танцоров в Уфе
- Скандал в Караганде: что станет с землей автоучкомбината?
- Миллиард тенге нужен, чтобы вывезти свалку на окраине поселка Дубовка
- Карагандинец удостоен благодарности Президента за сохранение единства и согласия в обществе
- Больше всего граждан с психическими расстройствами в Карагандинской области
- Уровень воды в Балхаше поднялся на 15 см
- Зелёный коридор до столицы: жители Нуринского района посадят 10 тысяч деревьев
- В Балхаше водитель сбил двух детей на пешеходном переходе
- В школах Казахстана запретили праздновать пышно завершение учебного года
- В Караганде перекроют участок дороги на улице Дюсембекова
- Из рейсового автобуса "Екатеринбург – Караганда" эвакуировали 10 человек
- Какой сегодня праздник: 26 апреля
- Похищенное дорогое авто вернули полицейские жителю Караганды
- В одной из школ Караганды прошло мероприятие, посвященное 100-летию Алии Молдагуловой
- Полицейские помешали вору опустошить банковскую карту карагандинца
- Новые дорожные знаки появятся в Казахстане: как они выглядят
- Когда в Темиртау завершится отопительный сезон
- Правила по выплате пенсионных взносов изменятся с 1 июля 2024 года
- Турнир среди сотрудников спортивных школ прошел в Караганде
- Темиртауский театр удостоился международной награды за сценографическое решение
- В Карагандинской области подведены итоги работы надзорного органа
- Поучаствовать в посадке леса приглашают карагандинцев
- В Темиртау жители Правого берега смогут подключиться к газу
- Посевная кампания началась в Карагандинской области
- Карагандинцев приглашают поучаствовать в ежегодной легкоатлетической эстафете
- В Караганде женщина и трое её детей упали в автобусе. Один ребенок пострадал
- Члены Ассамблеи народа Казахстана Карагандинской области высадили деревья в сквере Майкудука
- Любителей традиционных народных песен приглашают на творческий вечер Ержана Базарбекова
- Как оплатить ОСМС при длительном отпуске: вступили в силу поправки в закон
- Сельскохозяйственные мини-ярмарки вновь пройдут в Караганде
- Какие дороги отремонтируют в этом году в Караганде
- Итоги отопительного сезона и планы на будущий год обсудили депутаты Карагандинского городского маслихата
- Скандал между жителями пятиэтажек и собственниками частной территории разразился в Караганде
- Благотворительный матч по мини-футболу пройдет в Караганде
- В Караганде школьникам и студентам предлагают подработку на лето
- Поддержка отечественных производителей: помощь от государства получило карагандинское предприятие
- Токаев рассказал о планах переместить некоторые села в другие места на фоне паводков
- В Карагандинской области начались природные пожары
- Антикоррупционный коворкинг-центр открыли в Караганде
- Террористические угрозы снова выходят на передний план, считает Токаев
- Сход вагона пассажирского поезда произошел в Карагандинской области
- Музейная пятница: какие выставки и события пройдут в музеях Караганды
- Токаев: Мир вступил в эпоху катаклизмов, и Казахстан не является исключением
- Жертвы домашнего насилия боятся писать заявление из-за последствий и жалости к тиранам
- История одного тифлопедагога: карагандинец помогает незрячим адаптироваться в обществе
- В Балхаше на пешеходном переходе сбили 9-летнюю девочку
- На пригородных маршрутах Караганды начали ловить безбилетников
- Создадим зелёный пояс: в Карагандинской области продолжают сажать деревья
- В Казахстане планируют внедрить единый QR-код для всех банков
- Декларацию об активах и обязательствах по форме 250 теперь можно сдать в мобильном суперприложении Kaspi.kz
- Какой сегодня праздник: 25 апреля
- В Казахстане похолодает до -8°C
- Серию встреч по противодействию интернет-мошенничеству провела полиция Караганды
- Студенты колледжа проводят профилактику наркомании в Караганде и Темиртау
- В Казахстане участились случаи нового вида телефонного мошенничества
- "КТЖ – Грузовые перевозки" опять повышают тариф
- Сдать незаконно хранящееся огнестрельное оружие призывают жителей Карагандинской области
- Новую социальную выплату получат казахстанцы: сколько она составит
- В Казахстане установили сроки приема документов на стипендию "Болашак"
- Преподавателям вузов увеличат доплату за ученые степени
- В Карагандинской области наладят производство каменной ваты
- В Караганде прошла информационная экскурсия для школьников под названием «Улицы моего города»
- В TikTok отреагировали на возможный запрет платформы в Казахстане
- Впервые в Казахстане карагандинские хирурги сделали операцию по замене голеностопного сустава
- Внесены поправки в правила регистрации транспортных средств и подготовки водителей
- Выставка работ Сергея Чеченова откроется в карагандинской галерее
- В Балхаше отремонтирует канализационные сети
- В Караганде осудили жезказганцев, расстрелявших мужчин на парковке ЖК GreenCityPark
- Планируют ли в Темиртау ремонтировать стадион «Металлург»
- Жители трех элитных жилых комплексов на Юго-Востоке просят провести дорогу и освещение
- В одном из детских садов Шахтинска провели субботник, посвященный международному дню Земли
- Портреты знаменитостей представил на персональной выставке карагандинец Жанболат Бабаков
- В Караганде прошла ежегодная олимпиада "Юный спасатель"
- В Балхаше мужчина заманивал детей конфетами и приглашал домой
- Молодые карагандинцы могут сделать видеоролик о родном городе и получить приз
- В Караганде перед гимназией № 97 вырубили деревья
- В рамках акции «Таза Қазақстан» прошла массовая посадка зеленых саженцев в парке Майкудука
- Отопительный сезон в Темиртау может начаться на месяц позже
- Почти год не могут найти угнанный у карагандинки автомобиль
- Международный день книги: в карагандинской библиотеке состоялась встреча с читателями города
- Шахтинскую ТЭЦ оштрафовали почти на 400 тысяч тенге за срыв отопительного сезона
- В Караганде провели конкурс на лучшую аудиосказку для детей с нарушением зрения
- Какие специальности более востребованы в Казахстане и Карагандинской области
- Карагандинцев приглашают на творческий вечер лауреата I Международного фестиваля «Азия дауысы» Серика Кошкинбаева
- Новые детские и спортивные площадки, скверы и мини-скверы появятся этим летом в Караганде
- Ставки сделаны: в азартные игры запретят играть молодежи до 25 лет, должникам и госслужащим
- Зуб дает: в Караганде заключенный устроил необычное выступление
- В Караганде начался сезон клещей: как обезопасить себя?
- Верните солнце! Как живут казахстанцы в новом часовом поясе
- В Караганде горели камыши на Федоровском водохранилище
- Чиновник предложил увеличить зарплату и количество бонусов госслужащим
- Прокуратурой Карагандинской области выявлены нарушения земельного законодательства
- Какой сегодня праздник: 24 апреля
ОПРОС
- Да, уже не чувствую разницы;(41)
- Нет! Очень тяжело до сих пор. Особенно по утрам;(211)
- В целом, да, но зачем это было нужно?(62)
- Не собираюсь привыкать, живу по-старому времени.(15)
Рухани жаңғыру – қоғам салалары үшін үлкен серпініс
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев өзінің «Болашаққа бағдар: рухани сананы жаңғырту» бағдарламалық мақаласында жаңғыртуды экономикалық өрлеуге немесе технологиялық жетілдіруге жинақтау – бұл жалпы өзгерістер жобасының бір бөлігі ғана екеніне көңіл бөле отырып, жаңғырту процестері шеңберінде еліміздің рухани қайта өрлеуінің тұжырымдамалық бейнесін жеткізді. Мақалада Мемлекет басшысының қазақстандық қоғамның болашаққа қарай қалай қадам басуы туралы ойлары көрсетілген. Барлық технологиялық процестердің жеделдеуі мен әлем экономикаларының бәсекелік қабілеттерінің өсуіне орай құбылмалы әрі күрделі болашақ. Халықаралық қатынастардың қазіргі заманғы кезеңі мемлекеттердің өзара қарым- қатынастарындағы қарама-қайшы оқиғалармен сипатталады. Үдемелі қарқын алып отырған жаһандық әлем ұлт санасының халықтың руханияты мен дәстүрлеріне негізделген айрықша үлгісін талап етеді. Бұл 11 жағдайларда қоғамның рухани-құндылық бағдарларын сақтау және жаңарту мәселелері бірінші кезектегі маңызға ие болып отыр. Дүниедегі үрдістер әлемді өзгертуде, заман өзгеруде, бұл Қазақстанға дамудың мүлде жаңа деңгейіне шығуға айрықша мүмкіндік береді. Жаңару міндеті бүгінде Қазақстанның ғана емес, барлық мемлекеттердің алдында тұрғанын атап өтеді Нұрсұлтан Назарбаев. Елдегі басталған ауқымды өзгерістер қоғамдық сананы оза жаңғыртумен сүйемелденуі тиіс. Бұл ретте, Президент бүгінгі таңда орасан жұмыс атқарылғанын және Қазақстанның қалыптасқан мемлекет екенін атап өтеді. Бірақ мықты әрі жауапты адамдардың Біртұтас Ұлтына айналу үшін қоғамдық сананы өзгертуге мүмкіндік беретін неғұрлым ауқымды және іргелі жұмысқа кірісетін уақыт жетті. Және де мақаланың негізгі түйіні Қазақстанда
ауқымды өзгерістердің қоғамдық сананы өзгертусіз, немесе жаңғыртусыз мүмкін еместігінде. Жаңғырту деген не? Ғылыми әдебиетте Жаңғыру (modernization; modern – заманауи) қоғамдық- әлеуметтік эволюциясына, оның құрылымдық 12 және функционалдық жіктелуінің заманауи қоғамның қалыптасуы бағытына қарай өсуіне алып келетін саясаттағы, экономикадағы және мәдениеттегі инновациялардың тари- хи ұзақ процесі ретінде белгіленеді. Сондай-ақ жаңғыруды мемлекетті қарқынды дамыту мақсатында жүйені ауыстырмайтын, бірақ қолда бар әлеуетті жұмылдыратын іргелі өзгерістер процесі ретінде анықтайды. Жаңғыру процесі сатылы, көпфакторлы, тарихи инвариантты және қайтымды бо- лып табылады; ол өңірлік және өркениетті ерекшелікке ие және әртүрлі қоғамдық ішкі жүйелерде және дамудың әртүрлі кезеңдерінде әртүрлі жылдамдықпен және қарқындылықпен өтеді. Жаңғырудың түпкі мақсаты мемлекетті өзін-өзі дамытуға және өз механизмдерін тұрақты жаңалап отыруға қабілетті жүйеге айналдыру, уақыт талабына сәйкес келтіру болып табылады. Қазақстан жаңа тәуелсіз мемлекет құра отырып, Бірінші жаңғыруды жүзеге асырды. Сосын, 2030-Стратегиясын қабылдап және Астананы салып, Қазақстан 50 дамыған елдің қатарына енді – бұл Екінші жаңғырудың нәтижелері. Үстіміздегі жылдан бастап, Қазақстан жаһандық бәсекелік қабілетке қол жеткізуге бағытталған елдің Үшінші жаңғыруын іске 13 асыруға кірісті. Басты мақсат – Ұлт жоспа- рын орындау негізінде әлемнің 30 озық елінің қатарына ену. Қазақстан Президенті елдің жүйелі және дәйекті эволюциялық дамуын көздейтін мемлекеттік саясаттың өзара байланы- сы мен сабақтастығына көңіл бөле оты- рып, еліміз аяқ басқан жаңа тарихи кезеңге тән қауіптер мен сын-қатерлерді жан- жақты бағалай келе өзінің рухани жаңғыру тұрғысынан болашаққа терең көзқарасын баяндады. Өзгерістер жолына түскен елдердің әлемдік тәжірибесі жаңғырудың – әлеуметтік- мәдени өзгерістерден оқшаулауға болмайтын процесс екенін көрсетеді. Жаңғыру біздің заманымызда материалдық өмірді де және рухани өмірді де біріктіріп қамтуға тиіс. Демек, жаңғыру – әлеуметтік-мәдени фе- номен, оның артында
тиісті адамның әлемді сезінуі мен дүниетанымы, оның қоршаған ортаны түсінуі және оның ондағы орны, дәлелдері мен мінез-құлық стилі, құндылық бағдарлары мен мәдени қалауларының меңгерген жүйесі, соның ішінде өмірдің саяси нысандары, белгілі бір құқықтар мен міндеттемелер жүйесі тұрады. Нұрсұлтан Назарбаев жаңғыруды мемлекетті қарқынды дамыту мақсатында жүйені аустырмайтын, бірақ қолда бар 14 әлеуетті жұмылдыратын іргелі өзгерістер процесі ретінде бөліп көрсетеді. Елбасы өз мақаласында былай анықтайды – саяси жаңғырудың да, экономикалық жаңғырудың да табысты болуы бірінші ке- зекте қоғамдық сананың руханият басым болатын деңгейіне тәуелді. Сондықтан бүгінгі таңдағы рухани қайта өрлеу – ең өзекті міндет. Бүгінгі таңда, Қазақстанның Үшінші жаңғыруын іске асыру шеңберінде, үш жаңғырту процесі жүзеге асырылатын болады: саяси реформа, экономикалық өрлеудің жаңа моделін құру және қоғамдық сананы жаңғырту. Реформалар нәтижелілігінің маңызды алғы шарты – азаматтық келісім, әртүрлі саяси күштердің ынтымақтастығы мен жаңғырту жобасын іске асыру мақсатында қоғамның бірігуі. Бұл мәдени кодты өзгертуді, жаңа құндылықтар мен қалаулы болашақ бейнесін қалыптастыруды көздейтін қоғамдық сананы жаңғыртусыз мүмкін емес.
Астана қаласында басылып шыққан "Болашаққа бағдар:рухани жаңғыру" бағдарламасын ақпараттық-түсіндіру жұмысы бойынша әдістемелік құралда насихаттау жұмыстарын жүргізу барысында баяндама жасаушының не мәселелерді басты назарда ұстауы тиіс екендігі жазылған. Осы әдістемелік құралды негізге ала отыра Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті, математика және ақпараттық технологиялар факультетінің "Математика және информатика" мамандығы бойынша 1-курсқа қабылданған МиИ-123 тобы студенттері арасында түсіндіру жұмыстары жүргізілді. Бұл жұмысқа топ кураторы ретінде мен және де "Математика" мамандығының 2- курс магистранттары арасынан Боранбаева А. және Сапарова М. қатысты. Негізгі тезис болып келесі материал алынды:
"Қоғамдық сананы оның алдын орай жаңғырту". Ұсынылған мәтін төмендегідей:
Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев өзінің «Болашаққа бағдар: рухани сананы жаңғырту» бағдарламалық мақаласында жаңғыртуды экономикалық өрлеуге немесе технологиялық жетілдіруге жинақтау – бұл жалпы өзгерістер жобасының бір бөлігі ғана екеніне көңіл бөле отырып, жаңғырту процестері шеңберінде еліміздің рухани қайта өрлеуінің тұжырымдамалық бейнесін жеткізеді. Мақалада Мемлекет басшысының қазақстандық қоғамның болашаққа қарай қалай қадам басуы туралы ойлары көрсетілген. Барлық технологиялық процестердің жеделдеуі мен әлем экономикаларының бәсекелік қабілеттерінің өсуіне орай құбылмалы әрі күрделі болашақ. Халықаралық қатынастардың қазіргі заманғы кезеңі мемлекеттердің өзара қарым-қатынастарындағы қарама-қайшы оқиғалар мен сипатталады. Үдемелі қарқын алып отырған жаһандық әлем ұл санасының халықтың руханияты мен дәстүрлеріне негізделген айрықша үлгісін талап етеді. Бұл жағдайларда қоғамның рухани-құндылық бағдарларын сақтау және жаңарту мәселелері бірінші кезектегі маңызға ие болып отыр. Дүниедегі үрдістер әлемді өзгертуде, заман өзгеруде, бұл Қазақстанға дамудың мүлде жаңа деңгейіне шығуға айрықша мүмкіндік береді. Жаңару міндеті бүгінде Қазақстанның ғана емес, барлық мемлекеттердің алдында тұрғанын атап өтеді Нұрсұлтан Назарбаев. Елдегі басталған ауқымды өзгерістер қоғамдық сананы оза жаңғыртумен сүйемелденуі тиіс. Бұл ретте, Президент бүгінгі таңда орасан жұмыс атқарылғанын және Қазақстанның қалыптасқан мемлекет екенін атап өтеді. Бірақ мықты әрі жауапты адамдардың Біртұтас Ұлтына айналу үшін қоғамдық сананы өзгертуге мүмкіндік беретін неғұрлым ауқымды және іргелі жұмысқа кірісетін уақыт жетті. Және де мақаланың негізгі түйіні Қазақстанда ауқымды өзгерістердің қоғамдық сананы өзгертусіз, немесе жаңғыртусыз мүмкін еместігінде.
1-курс студенттеріне ұсынылған материалдар презентация ретінде, мәтін ретінде, пікірталастыруға ұсынылған сұрақтар ретінде беріліп, аудиторияның мақала ойын түсінуіне үлкен ықпал етті.
Қорыта айтқанда жүргізілген жұмыс Елбасы мақаласының болашақ ұрпаққа беретіні көп, мақсаты айқын және күтілетін нәтижелердің жемісті болатындығын тағыда бір рет ашып көрсетті.
Үміт Қосыбаева
Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті, математика және ақпараттық технологиялар факультеті