Лента событий
- Зарядки для электрокаров будут устанавливать по всему Казахстану
- Когда пострадавшим от паводков казахстанцам восстановят дома, рассказали в правительстве
- В Караганде отключат отопление через два дня
- «КарГорГаз» — сервисная компания, которой карагандинцы доверяют свои дома
- 20 минут потребовалось полицейским, чтобы задержать пьяного автоугонщика в Темиртау
- В Караганде собираются убрать бюст Жакыпа Акбаева и снести деревья в одном из скверов
- Возраст не помеха: 80-летний житель Каркаралинска участвует в субботниках
- Лучшего патрульного выбрали в Карагандинской области
- Жители Карагандинской области приводят в порядок подъезды
- 1 мая в общественном транспорте Темиртау заработает система ONAY!
- Почему излюбленный горожанами фонтан так и не вернули в темиртауский парк «Восток»
- Металлурги Темиртау внесли свой вклад в чистоту города
- Караганда примет молодежный чемпионат РК по настольному теннису
- В Караганде водитель сбил ребенка, который выбежал на дорогу
- Традиционные семейные ценности обсудили представители управления по делам религий со студентами в Караганде
- Озвучены перспективы «Шахтера» сохранить место в КПЛ
- «20 лет ничего не меняется»: известный стендап-комик о дороге на улице Гоголя в Караганде
- Турнир памяти легендарного спортсмена прошел в Караганде
- В Караганде восстанавливают выгоревший лес
- Дело о гибели горняков на шахте Ленина: какое наказание запросили для обвиняемых
- Апрельская Неконференция планируется в Караганде
- К республиканской акции «Таза Қазақстан» присоединились и жители Актогайского района
- Премьеры недели: театр Станиславского и Prospect покажут новые постановки
- Подробности обрушения балконной плиты в Балхаше: состояние пострадавшей
- Более 500 карагандинцев приняли участие в очистке водоёмов
- В театре Станиславского зрители встретились с актерами
- Дополнительную компенсацию получат пострадавшие от паводков в Казахстане
- Когда запустят аттракционы в парке Майкудука
- Караганда за чистоту. Жители города наводят порядок во дворах
- Обучение в автошколе стало обязательным для получения водительских прав в Казахстане
- Поэт, композитор, певец и художник: в Караганде откроется выставка работ Жанболата Бабакова
- Балхаш остался без воды из-за крупной аварии
- Современные технологии лечения аритмии внедрены в Караганде
- В Балхаше установили четыре новых скоростемера
- Строительный бум для пернатых в Караганде
- Массовая гибель рыбы на водоеме в Карагандинской области не подтвердилась
- Более 90 тысяч саженцев посадят в городах и районах Карагандинской области
- Гуманитарная помощь для пострадавших от паводков казахстанцев прибыла из Узбекистана
- Золото и бронзу завоевали спортсмены Карагандинской области на Кубке Азии по гребле
- Компания Сarlsberg Кazakhstan завершает проект по расширению производственных мощностей и локализации производства безалкогольной продукции
- Карагандинцы получили штраф за выброшенную на мусорку мебель
- Экологическая акция «Таза Қазақстан» объединила жителей Карагандинской области
- В Караганде перекрыли участок дороги на улице Казахстанской
- Карагандинцев просят не поджигать мусор. В городе чуть было не загорелся мусоровоз
- Областное родительское собрание прошло в Караганде
- На вопросы интернет-пользователей ответит руководитель Управления природных ресурсов и регулирования природопользования Карагандинской области
- В Темиртау нашли тело пропавшего рыбака
- «Лицо» Караганды приведут в порядок: в центре города продолжилась реконструкция
- Какой сегодня праздник: 23 апреля
- Дожди и похолодание вернутся в Казахстан
- Минэкологии больше не будет выдавать разрешение на отстрел сайгаков
- Марафон юношеской книги объявила карагандинская библиотека
- Пропавших лошадей нашли полицейские Карагандинской области
- Бектенов поручил приостановить работу электроснабжающих организаций, которые необоснованно завышают стоимость электроэнергии
- Кубок Азии по қазақ күресі «Сарыарқа батырлары» пройдёт в Караганде
- Волонтеры приняли участие в очистке территории памятников у парка Победы в Караганде
- Новый технический метод противодействия телефонным мошенничествам внедрили в РК
- Полицейские предотвратили интернет-мошенничество в Караганде
- Дом медработников появится в Балхаше
- Турнир по баскетболу среди школьников организовали полицейские ДП Карагандинской области
- Привиться и защититься: неделя иммунизации проходит в Карагандинской области
- Полторы тысячи людей снова вышли на субботник в Темиртау
- Карагандинские пожарные предотвратили взрыв газа в девятиэтажке
- Военная полиция отмечает профессиональный праздник
- В Караганде прошел областной обучающий семинар для священнослужителей и теологов
- Более 5 тысяч карагандинцев приняли участие во втором общегородском субботнике
- «Это жгут люди»: о проблеме на Балхаше рассказала казахстанка
- В Карагандинской области работники прокуратуры приняли участие в экологической акции «Таза Қазақстан»
- «Сарыарка» стала бронзовым призером чемпионата РК по хоккею
- Более 750 вакансий было предложено на ярмарке рабочих мест в Караганде
- В Карагандинской области ведётся выявление иностранных граждан, нарушивших сроки пребывания в РК
- В Караганде начался поливной сезон
- Акваторию озера Балхаш от различного мусора очищали полицейские Карагандинской области
- Антитеррористические учения проходят в Карагандинской области
- 96 семей получили квартиры в Актогайском районе
- Спортсмен из Темиртау стал чемпионом Азии по гребле
- Деформация дорожного полотна на Гоголевском мосту озадачила карагандинцев
- Впервые врачи из Алматы и Астаны провели мастер-класс для врачей Каркаралинска
- Этой весной в Балхаше планируют высадить 2300 саженцев
- В этом году в Караганде не будут проводить изоляцию теплосетей
- Ежегодные "Веселые старты" прошли в Караганде
- Вопросы детской безопасности обсудили полицейские с общественниками
- Пенальти решил исход матча КПЛ между «Жетысу» и «Шахтером»
- На разливах водоемов села Карагандинской области подозревают массовую гибель рыбы
- На днях в Караганде начнут проводить дезинсекцию
- На трассе Алматы – Екатеринбург горел грузовик с сухофруктами
- Жители Юго-Востока возмущены строительством 9-этажного дома
- TikTok подвел итоги онлайн-фестиваля #Наурыз2024: пользователи создали 27 тысяч видеороликов
- Дети военнослужащих отправились в учебно-оздоровительный центр «Балдаурен» в Балхаше
- Хлопок газа произошел в частном сельском доме Карагандинской области
- Продам утопленника: как распознать машину, пережившую паводки?
- Когда в Караганде отключат горячую воду
- В Караганде на областной сельхозярмарке было продано 130 тонн продукции
- В Караганде во время плоггинга собрали 150 мешков мусора
- Какой сегодня праздник: 22 апреля
- В Казахстане выявлено 5 тысяч стихийных свалок по спутниковым снимкам в 2023 году
- Презентована спортивная форма для олимпийской сборной Казахстана
- Почти на 4% выросло промышленное производство в Казахстане
- Казахстанские вузы сильно просели в международных рейтингах
- QR-платежи в Казахстане стали популярнее оплаты через POS-терминалы
- Какие профессии самые востребованные в Казахстане
- Число работающих в полиции женщин увеличат для профилактики бытового насилия
- Засуху после паводков и неурожай в Казахстане прогнозируют эксперты
- Арендное жилье работающей молодежи планируют выдавать по новым правилам в Казахстане
- В студенческих центрах реализуются 167 стартапов
- Имеющих свой бизнес казахстанцев становится больше
- Ведущая международная школа по программированию откроется на базе вузов Казахстана
- Около 6 тысяч казахстанцев согласны на посмертное донорство
- В Караганде на трассе в аэропорт произошло массовое ДТП. Есть пострадавшие
- Каждая вторая поставленная машина в Казахстан – китайская
- Разработаны правила оценки владения казахским языком в Казахстане
- В Казахстане могут ввести применение электронных браслетов к подозреваемым
- Мошенники начеку: Почему опасно выкидывать или оставлять чек на кассе
- ООН высоко оценила закон Казахстана о защите жертв домашнего насилия
- Еще один форум отменили в Казахстане из-за масштабных паводков
- Каждая вторая убитая казахстанка погибла от рук близкого человека
- Казахстанцы стали тратить больше денег на еду
ОПРОС
- Да, уже не чувствую разницы;(39)
- Нет! Очень тяжело до сих пор. Особенно по утрам;(195)
- В целом, да, но зачем это было нужно?(56)
- Не собираюсь привыкать, живу по-старому времени.(15)
«Асқан қырағылық қажет»: Жарушы мамандар өз жұмысы жайлы айтып берді
Жару жұмыстары тау-кен өндірісінің ажырамас бөлігі болып табылады. Қауіп-қатерге толы әрі зор маңызға ие бұл жұмыс кез келгеннің қолынан келе бермейді. Осы орайда, «Қазақмыс» корпорациясының жарушы мамандары өз жұмысының ерекшеліктері мен қызықты тұстары туралы айтып берді.
«Жарушы сапер секілді тек бір рет қателеседі»
Берік Кеңпейілов - 25 жылдық тәжірибесі бар жарушы. «Жезқазғантүстіметалл» өндірістік бірлестігінің Жыланды кенішінде жұмыс істейді. Ол жердің терең түбінде алғаш жарылыс жасаған сәт әлі күнге дейін көз алдынан кетпейтінін жасырмады. Бұл жайт Шығыс-Жезқазған кенішінің 57-шахтасында болған екен.
«Жасым 21-де еді, бізге мұзды бұзып, ұңғыманы бұрғылауды тапсырды. Бірінші жарылыстың толқыны қатты болғаны соншалық, басымдағы каска ұшып кеткені есімде. Қатты шошып қалдым, бірақ сол сәтте дәл осы салада жұмыс істегім келетінін ұқтым», - деп еске алды маман.
Құрылысшы мамандығы бойынша оқуды бітірген Берік Кеңпейілов 1996 жылы шахтаға жұмысқа орналасады. Ол кезде елімізде құрылыс саласы айтарлықтай өркендеп үлгермеген болатын. Өз саласы бойынша екі қолға бір күрек табу оңайға түспегесін, Берік тау-кен өндірісіне бет бұрады.
Жарушы мамандығын игерместен бұрын, ол ұңғымада және жарылғыш заттарды тарататын қоймада жұмыс істеп көреді.
«Жарушы мамандығының қыр-сырын үйренуге бел будым. Бұл жұмыстың қызығы мен жұшығы мол, үлкен жауапкершілікті әрі қырағылықты қажет етеді. Жұмысымның маған ұнайтын тұсы – қара күштен бөлек, ақыл-ойыңды да іске қосасың, үнемі әр қадамды есептеп, саралап, ой елегінен өткізіп отырасың. Мұның бәрін арнайы курстардан оқыдым, емтихан тапсырдым, сарғая күткен «Жарушының бірыңғай кітабына» қол жеткіздім, іс-тәжірибеден өтіп, өз міндетіме кірісе бастадым», - дейді Берік.
Айта кетсек, «Жарушының бірыңғай кітабы» - бұл жару жұмыстарына жауап беретін мамандардың басты құжаты.
«Біздің басты міндетіміз – кенжарды оқтау, жару жұмыстарын жүргізу және кенді шыңдау. Жұмыс тәуекелге толы, сондықтан жарушылар кітапта белгіленген ережелерді қатаң сақтауы керек. Бұл ережелер қанмен жазылған. Біз бұрғылау және жару жұмыстарын жүргізу тәртібі мен өнеркәсіптік қауіпсіздікке қатысты ақпараттардың бәрін толыққанды білуге міндеттіміз, сондай-ақ барлық тәуекелдерді бағалай білу және құжаттамамен жұмыс істей алу да маңызды. Біздің жұмыста босаңсуға жол жоқ», - дейді Берік Кеңпейілов.
Тәжірибелі маманның сөзіне сенсек, бүгінде жару жұмыстары оның енді жұмысқа кіріскен кезеңімен салыстырғанда, әлдеқайда қауіпсіз. Мәселен, бұған дейін электрлі, оттық жарылыс жасалынып келсе, қазіргі таңда күтпеген жерден жарылыс жасау қаупін азайтатын әрі электр тоғы өтпейтін түтіктер қолданылады.
«Жарылыс жасау кезінде біз тау-кен жұмыстарына арналған жарылғыш заттарды қолданамыз. Мәселен, түйіршікті аммиак селитрасы мен гексогеннің қоспасы. Біз оны пневматикалық әдіспен тұтандырып, патрон саламыз, және капсюль-детонаторда жарылысты болдырамыз», - деп түсіндірді ол.
Әрине, ширек ғасырдан астам уақыт ішінде ол бірнеше рет қауіпті жағдайға тап болып үлгерді. Бірақ, бұл оның өз кәсібіне беріліп жұмыс істеуіне кедергі бола қоймады. Өз жұмысына деген құштарлық және отбасын қамтамасыз ету қажеттілігі Берікке жұмысында күш-қуат беріп келеді. Әрі «Қазақмыс» корпорациясында жарушылардың еңбекақысы жақсы деңгейде төленеді.
«Бұл – өмір. Табысыммен отбасымды қамтамасыз етіп отырмын, үйде қаражаттың жеткілікті болуы, балалардың әл-ауқаты, олардың болашағына кірпіш қалау, бәрі маған байланысты болып отыр. Шахтада жұмыс істейтіндердің барлығы - нағыз азаматтар, отбасын асыраушылар, олар үшін отбасы – басты қозғалтқыш күш. Жер астына түскен сайын біз тек жақындарымызды ойлаймыз», - дейді Берік Кеңпейілов.
«Психикасы орнықты адам ғана жарушы бола алады»
Жарушы атанар алдында барлық қызметкер міндетті түрде құқық қорғау органдарының тексерісінен өтеді. Бұған дейін істі болған азаматтың бұл салада қызмет етуіне жол берілмейді. Сонымен қатар, жарушылар жыл сайын психоневрологиялық және наркологиялық диспансерлерден, сондай-ақ учаскелік полиция қызметкерінен анықтама алып отыруы қажет.
«Кәсіби жарушының денсаулығы мықты әрі психикасы орнықты болуы қажет. Себебі, төтенше жағдайларда, біз сабырмен шешім қабылдауымыз керек, жүйкеміз жұқармаған болуы керек - шамадан тыс эмоцияға берілетін адам абыржып, дұрыс әрекет ете алмай қалады. Ал жарылғыш материалдармен жұмыс істегенде, ондайға жол берілмейді», - дейді Оңтүстік Жезқазған кенішінің жарушысы Елдос Бірмағанбетов.
500 метр тереңдікте жару жұмыстарын жүргізіп жүрген Бірмағамбетовтің айтуынша, жарушыны шахтаға түсер алдында міндетті түрде алкотестпен тексереді - қауіп-қатерге толы жұмысқа кіріспес бұрын әр қызметкердің қанында алкогольдың бар-жоғы анықталады. Және, әрине, олар ауысымды қабылдаған кезде қауіпсіздік техникасы бойынша толықтай нұсқау алады.
«Жарушылар үшін негізгі тәуекелдердің бірі - тастардың құлауы, электр тоғының соғуы, шаң мен газдың жарылуы. Біз жарылғыш заттармен жұмыс істейміз. Сондықтан, жұмыс дәлдік пен қатаң тәртіпті қажет етеді. Мұндай кезде асығыс әрекет ете алмайсыз, өзге нәрселерге алаңдап, ойыңызды жинақтамай отыруға да мүлде болмайды», - дейді Елдос Бірмағанбетов.
Ол 2014 жылдан бері жарушы ретінде жұмыс істеп келеді. Соған қарамастан, әр ауысымға үнемі мұқият дайындалады, барлығын тағы бір қайталап, тіпті ең қарапайым ережелерді қайта есіне түсіреді.
«Алғаш рет жарылыс жасаған кезімде қорыққан емеспін, себебі, қасымда бәрін түсіндіріп, бағыт беріп отырған тәлімгерім болды. Сонымен қатар, егер сіз бәрін ережеге сәйкес жасасаңыз, онда қорқатын ештеңе жоқ», - деп есептейді маман.
Ол Байқоңыров атындағы Жезқазған университетін «Шахталық және жерасты құрылыс» мамандығы бойынша бітірген. Елдос үшін жер астында, кез келген температурада әрі кез келген жағдайда жұмыс істеу таңсық дүние емес. Жұмысына кеткен сайын жақындары жолын тосып, уайымдайтыны да рас. Елдос Бірмағамбетов - көпбалалы әке, әйелімен бірге жеті баланы тәрбиелеп отыр.
«Жақындарым шахтаның бір жерінде апатты жағдай болғанын естіген сайын, жұмысымды ауыстыруымды сұрайды, уайымдайды. Бірақ мен оларға алаңдайтын дәнеңе жоқтығын айтып, сабырға шақырамын. Оның үстіне, бұл - менің таңдауым, өз жұмысымды жақсы көремін», - деп түйіндеді ол.
Тау-кен өндірісі Елдос Бірмағамбетов пен әріптесі Берік Кеңпейілов сынды мамандардың арқасында өркендеп келеді, дейді «Қазақмыс» корпорациясы. Себебі, жарушының еңбегінсіз, жаңа пайдалы қазбаларға қол жеткізу әсте мүмкін емес.